پارمیتانو، فضانورد آژانس فضایی اروپا در دوازدهمین گزارش خود از ایستگاه فضایی بین‌المللی به نقش‌آفرینی زنان فضانورد در اکسپدیشن ۶۱ اشاره کرد.

او از بیستم ژوئیه (۲۹ تیر) و همزمان با پنجاهمین سالگرد پرتاپ فضانورد آپولو، ماموریت شش ماهه «فراتر» را آغاز کرد و به طور مرتب برای مخاطبان یورونیوز گزارش‌هایی از فضا می‌فرستد.

آقای پارمیتانو که به تازگی سکان فرماندهی ایستگاه فضایی را به بر عهده گرفته می‌گوید: «عجب هفته‌ای بود، هفته‌ای که فرمانده ایستگاه فضایی بودم.»

او در ادامه به دو همکار زن فضانوردش اشاره دارد که در کنار او ایستاده‌اند. به گفته این فضانورد اروپایی جسیکا و کریستینا با انجام یک راهپیمایی فضایی اضطراری توانستند یک اقدام تاریخی را در فضا برای زنان رقم بزنند.

آقای پارمیتانو توضیح می‌دهد که چطور برای انجام راهپیمایی‌های فضایی بدون برنامه دستورالعمل‌هایی از همکارانشان در زمین دریافت کرده‌اند.

او همچنین می‌گوید: «جسیکا و کریستینا به بیرون از سفینه رفتند، من به عنوان اپراتور اول با بازوی رباتیک به آنها کمک می‌کردم.»

به گفته او «این کار برای من هم تجربه جدیدی بود، چنانچه با استفاده از بازوی رباتیک کریستینا را روی از بخشی از ایستگاه فضایی به بخش دیگر حرکت می‌دادم.»

او در انتهای گزارش دوازدهم خود چنین می‌گوید: «برای همه ما عملیات حساسی بود، خوشحال و راضی هستیم که همه چیز به خوبی پیش رفته و

منجمان می گویند برای اولین بار در اطراف یک سیاره شبیه به زمین اتمسفری را شناسایی کرده اند. آنها مشغول مطالعه کره ای به نام GJ 1132b بوده اند که حدود یک و نیم برابر زمین است و ۳۹ سال نوری از ما فاصله دارد.

رصدها نشان می دهد که این سیاره را اتمسفر غلیظی از جنس بخار آب یا متان یا ترکیبی از این دو پوشانده است.

نتیجه این مطالعه در نشریه علوم اخترشناسی (استرونومیکال) چاپ شده است.

شناسایی یک اتمسفر و تعیین مشخصه های آن گام مهمی در مسیر یافتن آثار حیات در سیارات ورای منظومه شمسی است. با این حال بعید به نظر می رسد که این سیاره قابل سکونت باشد زیرا دمای سطح آن به ۳۷۰ درجه سانتی گراد می رسد.

دکتر جان ساتوورت، سرپرست تحقیقات در دانشگاه کیل، گفته است:‌ «تا جایی که من می دانم حرارت داغ ترین جایی که حیات در زمین در آن دوام آورده است به ۱۲۰ درجه سانتی گراد می رسد و تازه این خیلی پایین تر از این سیاره است.»

نشانه شیمیایی

کشف سیاره GJ 1132b ابتدا در سال ۲۰۱۵ اعلام شد. این سیاره در صورت فلکی ویلا در نیمکره جنوبی قرار دارد.

هرچند اندازه آن تقریبا مثل زمین است ستاره ای که حول آن می گردد خیلی کوچکتر، خنک تر و کم نورتر از خورشید است.

محققان با استفاده از رصدخانه جنوبی اروپا در شیلی توانستند این سیاره را هنگام سد کردن بخشی از نور ستاره مرکزی مطالعه کنند.

دکتر ساتورت می گوید:‌ «وقتی سیاره از جلوی ستاره رد می شود کمی از نورد آن می کاهد - که راه خیلی خوبی برای یافتن سیارات ترانزیت است - و این سیاره هم همینطور پیدا شد.»

اما ملکول های مختلف در اتمسفر این سیاره - اگر دارای اتمسفری باشد - نور خورشید مرکزی را به شکل های مختلف جذب می کنند که به اخترشناسان اجازه می دهد به جستجوی نشانه های شیمیایی در اتمسفر بپردازند.

رصدهای این سیاره حاکیست که دارای اتمسفری غلیظ حاوی بخار آب، گاز متان یا هر دو است.

دکتر ساتوورت می گوید:‌ «یک احتمال این است که این سیاره ای به اصطلاح آبی است و اتمسفری از بخار داغ دارد.»

محققان می گویند بعید است که این سیاره به علت داغی حاوی آثار حیات باشد اما کشف اتمسفر در آن جستجو برای یافتن موجودات فرازمینی را هیجان انگیزتر می کند.

دکتر ساتوورت گفت:‌ «ما نشان داده ایم که سیارات واقع در مدار ستاره های کم جرم می توانند دارای اتمسفر باشند و چون تعداد خیلی زیادی از اینها در جهان هست، شانس وجود حیات در یکی از آنها را به شدت بالا می برد.»

کشف سیارات پدیده تازه یا عجیبی نیست، اما این نخستین بار است که چند سیاره با اندازه ای نزدیک به کره زمین کشف می شوند که همگی به دور یک ستاره می گردند.

این ستاره چندان نورانی نیست و حجم کم و دمای پایینی دارد، اما نکته مهم این است که سه سیاره از هفت سیاره تازه کشف شده در فاصله ای از این ستاره قرار دارند که امکان حیات را فراهم می کند.

توماس زوربوچن از ناسا توضیح می دهد: «این سیاره ها از جمله بهترین هایی هستند که تاکنون رصد کردیم. تلسکوپ فضایی جیمز وب به ما این امکان را می دهد که جو و علائم احتمالی حیات را در این سیاره ها بررسی کنیم. اکنون دیگر سوال این نیست که آیا زمین دیگری وجود دارد یا نه، اکنون سوال این است که کی آن را پیدا خواهیم کرد.»

نخستین بررسی ها حاکی از آن است که سطح شش سیاره سفت و سنگی است و دمای آنها بین صفر تا یکصد درجه سانتیگراد است.

ستاره ترپیست-۱ را نخستین بار تیم اخترشناسان بلژیکی در ماه مه سال ۲۰۱۶ و به لطف تلسکوپ ترپیست کشف کردند. آنها به مدت ۲۰ روز مسیر نور این ستاره را دنبال کردند موفق شدند عبور سه سیاره احتمالی از برابر قرص آن را گزارش کنند.

جرمی ویلکس، خبرنگار و تهیه کننده برنامه «فضا» یورونیوز می گوید: «کشف این منظومه کوچک گواهی است از تحولات شگفت انگیز علم ستاره شناسی. درست است که شباهت این هفت سیاره به کره زمین هیجان انگیز است ولی نباید فراموش کرد که هفته ای نیست که پژوهشگران سیاره یا ستاره ای تازه در کهکشان ما کشف نکنند. راه شیری مملو از میلیارد ها سیاره و ستاره است. و هرچند رویا و آرزو بر کسی عیب نیست، اما نباید هم خیلی زود نتیجه گیری کرد؛ اینکه این سیاره ها قابل زندگی هستند به این معنی نیست که واقعا موجوداتی در آنها زندگی می کنند. زمین، زهره و مریخ هم سیارات «زیست پذیر» هستند که دور خورشید می گردند، اما تا امروز اثری از حیات در مریخ و زهره یافت نشده است.»

ژاپن یک سفینه فضایی مجهز به یک کمند ۷۰۰ متری را برای جمع آوری زباله های فضایی راهی مدار زمین کرده است.این وسیله حاوی رشته های آلومینیومی و سیم کشی فولادی با هدف کاستن از سرعت زباله ها و خارج کردن آنها از مدار است.

این دستگاه با کمک یک شرکت سازنده تورهای ماهیگیری طراحی شد. 

تخمین زده می شود که بیش از ۱۰۰ میلیون قطعه زباله در مدار زمین باشد که شامل تجهیزات متروکه ماهواره های کهنه، ابزارها و قطعات موشک هاست.

بسیاری از این اشیا با سرعت بالا دور زمین می گردند که اغلب به ۲۸ هزار کیلومتر در ساعت می رسد و می توانند فاجعه به بار آورند یا به شبکه ارتباطات راه دور در مدار زمین آسیب بزنند.

این زباله ها طی بیش از ۵۰ سال فعالیت انسان در فضا از زمانی که روسیه ماهواره اسپوتنیک را در سال ۱۹۵۷ در مدار قرار داد جمع شده است.

برخورد ماهواره ها و آزمایش سلاح های ضدماهواره ای این مشکل را بدتر کرده است.

سفینه ژاپنی کونوتوری که حامل دستگاه جمع آوری زباله است از مرکز فضایی تانگاشیما در شمال اقیانوس آرام پرتاب شد و راهی ایستگاه بین المللی فضایی است.

محققان می گویند این کمند الکترودینامیکی انرژی کافی برای تغییر مسیر زباله ها در مدار به طوری که راهی زمین شوند و در جو بسوزند را دارد.

بلومبرگ ماه پیش گزارش داده بود که آژانس فضایی ژاپن برای ساختن تور این دستگاه با نیتو سیمو، یک شرکت قدیمی سازنده تورهای ماهیگیری، همکاری کرده است.

این سفینه بخشی از یک ابتکار عمل بین المللی برای پاکسازی فضا با هدف ایمن کردن مدار برای فضانوردان است.

امید می رود که این پروژه همچنین باعث کاستن از خطراتی شود که زباله های فضایی متوجه ایستگاه فضایی، ماهواره های آب و هوایی و ارتباطی به ارزش میلیاردها دلار می کنند.

کارشناسان می گویند که با کاستن از خطر زباله ها برای صنایع فضایی می توان مانع از خسارات زیاد مالی در فضا شد اما می گویند که طرح ژاپن فقط برای دفع زباله های بزرگتر موثر است.

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که چرا چرخ‌های هواپیمای غول‌پیکری مانند بوئینگ 777 با وزن حدود 227 تن در زمان فرود با سرعت 270 کیلومتر در ساعت بر روی باند نمی‌ترکد.

اخترشناسان عکس هایی نادر از یک ستاره کوچک پیش از انفجار، حین انفجار، و پس از انفجار آن در پدیده موسوم به "نو اختر کلاسیک" تهیه کرده اند.

اکنون تیمی از منجمان در لهستان موفق به ثبت این انفجار با کمک تلسکوپی در شیلی شده است.

رشته عکس هایی که در طول زمان به عنوان بخشی از آن پروژه تهیه شده به منجمان امکان داد عقب بروند و عکس ستاره پیش از انفجار در ماه مه ۲۰۰۹ را پیدا کنند.

شمک مروز نویسنده اصلی این مقاله که دانشجوی پی‌اچ‌دی در رصدخانه نجومی دانشگاه ورشو است به بی بی سی گفت:‌ "به لطف رصدهای طولانی مدت، توانستیم این نواختر (نووا) را چند سال قبل از انفجار و چند سال بعد از انفجار مطالعه کنیم."

"این خیلی غیرعادی است چون نواخترها عموما فقط وقتی جلب توجه می کنند که خیلی نورانی شده باشند، یعنی پس از فوران."

این نوع نواخترها - در مقایسه با ابرنواختر یا سوپرنووا - با یک کوتوله سفید شروع می شوند. کوتوله سفید در واقع لاشه یک ستاره معمولی مثل خورشید پس از مرگ است که در یک مدار بسیار تنگ با یک ستاره فعال معمولی گیر می افتد.

فاصله میان این دو ستاره بسیار کم است یعنی به اندازه شعار یک ستاره معمولی. چنان نزدیک که گاز ستاره بزرگتر ظرف پنج ساعت به کوتوله سفید می رسد.

این ماده اضافی روی سطح کوتوله سفید جمع می شود تا اینکه به یک انفجار هسته ای حرارتی ـ ترمونوکلیر - منجر می شود. اما مهم اینکه این انفجار فقط باعث پراکنده شدن مواد اضافه ای که از ستاره بزرگتر روی کوتوله سفید جمع شده می شود؛ در نتیجه کوتوله سفید پس از انفجار سر جایش باقی می ماند.

آقای مروز گفت:‌ "کل این سیستم از انفجار نواختر جان به در می برد... و به این ترتیب کل این فرآیند دوباره شروع می شود. بعد از چند هزار سال، نواختر دوباره منفجر می شود اما دیگر کسی قادر به دیدن آن نخواهد بود."

این در تضاد با ابرنواخترهای نوع آی‌ای Ia است که در وضعیتی مشابه شروع می شود اما در نهایت در انفجاری بسیار بزرگتر کوتوله سفید را کاملا نابود می کند.

آقای مروز می گوید:‌ "آنچه ما مشاهده کردیم این بود که قبل از فوران، میزان جابجایی جرم در سیستم دو ستاره ای خیلی پایین و بی ثبات بود. بعد از فوران، به نظر می رسد که جابجایی جرم خیلی شدیدتر و باثبات تر است."

"این بدان معنی است که انفجاری که ما شاهد بودیم خواص سیستم دو ستاره ای را عوض کرده."

پروفسور کریستیان نیگ از دانشگاه ساتهمپتون به بی بی سی گفت:‌ "این رصدی فوق العاده است که بستری برای نظریه های ما در مورد چگونگی این انفجارها فراهم می کند."

"واقعا می توانیم میزان تابندگی و شرایط پیش از فوران را اندازه گیری کنیم؛ می توانیم از این اطلاعات برای ساختن مدل های فوران استفاده کنیم."

او که در این مطالعه نقشی نداشته بر این باور است که این داده ها به شکل گیری نظریه های بهتری درباره نواخترهای کلاسیک منجر می شود.

این سوال که ما چرا اینجا هستیم برای آدم های مختلف معانی مختلفی دارد، اما در رشته فیزیک ذرات سوالی است که شاید به یافتن جواب آن نزدیک باشیم. 

نتایج آزمایشی که هفته پیش در ۲۷امین کنفرانس بین المللی فیزیک نوترینو و اخترفیزیک (نوترینو ۲۰۱۶) ارائه شد می تواند اختلاف بسیار ناچیز میان ماده و ضدماده که باعث پیدایش کیهان شد را توضیح دهد.

اگر حدود ۱۳.۸۲ میلیارد سال عقب برگردیم، جهان در نقطه شروع پیدایش یعنی مه‌بانگ (بیگ بنگ) بود.

از نوترینو چه می دانیم؟

نوترینو یک ذره بنیادی تشکیل دهنده کیهان است، و به عناصر ریزتر تجزیه نمی شود.

وجود این ذره ابتدا در سال ۱۹۳۰ از سوی ولفگانگ پالی پیش بینی شده بود و در سال ۱۹۵۵ توسط فردریک رینز و کلاید کوان کشف شد.

قبلا تصور می شد که نوترینو جرم ندارد، اما اکنون سبک ترین ذره دارای جرم شناخته می شود.

جرم آن ۴ میلیونیم الکترون است. نوترینو دومین ذره فراوان در کیهان است.

هر ۶۰ ثانیه یک میلیارد نوترینوی پرتاب شده از خورشید از ناحیه ای به اندازه ناخن دست شما رد می شود.

این ماده به راحتی از زمین رد می شود بی آنکه به مانعی برخورد کند و برای همین اندازه گیری آن بسیار دشوار است.

به اصطلاح فیزیکدان ها سه طعم مختلف از این ذره وجود دارد:‌ نوترینوی الکترونی، نوترینوی میونی و نوترینوی تائو.هر نوترینو یک همتای ضدنوترینو دارد. 

براساس درک کنونی که با کمک فیزیک داریم، در آن زمان میزان ماده و ضدماده یکی بود. اما این مشکل بزرگی ایجاد می کند چون وقتی یک ذره از ماده به همتای ضدماده‌اش برخورد می کند هر دو ناپدید می شوند و فقط مقداری انرژی به صورت نور ساطع می شود.

بنابراین ما نباید اینجا باشیم و جهان نباید حاوی چیزی جز نور باشد.

اما یک دهم میلیاردم ماده ای که در مه‌بانگ تولید شد از این تصادم جان به در برده و همین ماده باقی مانده است که همه آنچه در اطراف خود و در کیهان می بینیم را تشکیل می دهد.

فیزیکدان ها برای اینکه بدانند چرا این مقدار کم ماده به جا مانده، در جست‌وجوی تفاوت ناچیز میان ماده و ضدماده برآمدند.

به نظر می رسد که نوترینو، یک ذره بنیادی تشکیل دهنده ماده که همه جا هست، این تفاوت را آشکار می کند.

نوترینو که تحقیقات مربوط به آن منجر به اعطای جایزه نوبل ۲۰۱۵ شد در سه "طعم" مختلف ظاهر می شود: نوترینوی الکترونی، نوترینوی میونی و نوترینوی تائو. این تغییر طعم به نوسان های نوترونی معروف است.

پروفسور هیروهیسا تاناکا از دانشگاه تورنتو و از دست‌اندرکاران پروژه موسوم به "توکای تا کامیوکا" (T۲K) در ژاپن در برنامه "علم در عمل" بی بی سی گفت که در این پروژه چگونه در مورد نوسان های نوترینو و معادل ضدماده آن تحقیق می شود.

"ما در ژاپن از یک شتاب دهنده ذرات برای تولید نوترینویی از یک نوع و پرتاب آن در عرض ژاپن در یک فاصله ۲۹۵ کیلومتری استفاده می کنیم. بعد این ذره در آن سوی کشور در ردیاب سوپر-کامیوکانده به دام می افتد و مطالعه می شود."

وقتی این نوترینو به دستگاه ردیابی که در دل معدن متروکه کامیوکا زیر کوه های غرب ژاپن رسید، پروفسور تاناکا و تیم تی۲کی بررسی می کنند که آیا طعم هیچ کدام از ذرات ردیابی شده عوض شده است یا نه.

پروفسور تاناکا توضیح داد که سه سال قبل در همین آزمایش مشاهده شده بود که نوترینوی میونی به نوترینوی الکترونی تغییر می کند.

در سال ۲۰۱۴ این تیم آزمایش را عوض کرد تا بتواند ضدنوترینو را از این سوی ژاپن به آن سو پرتاب کند. پروفسور تاناکا در توضیح نتایج گفت:‌ "اولین نتایج ما حاکیست که فرآیند نوترینو (نوسان نوترینویی) به دلیلی بیش از فرآیند ضدنوترینویی اتفاق می افند."

این اولین نشانه است که عدم تقارن فرضی یا عدم توازن میان نوترینو و ضدنوترینو عملا وجود دارد. با این حال اثبات این مساله نیازمند اطلاعات بیشتر است.

با این حال آزمایش های مشابه در آمریکا که نتایج آن در همین کنفرانس اعلام شد موید همین تصویر است.

فیزیکدانان سازمان تحقیقات اتمی اروپا (سرن) در سوییس اعلام کردند که موفق به کشف یک تترا-کوارک شده‌اند. تتراکوارک یک دسته چهارتایی از کوارک‌هاست. این ترکیب بسیار ناپایدار است و تقریبا بلافاصله بعد از تشکیل به ذرات دیگری تجزیه می‌شوند.

کوارک یک ذره بنیادی و یکی از اجزای پایه‌ای تشکیل‌دهنده ماده است. به گزارش وب سایت کازموس، نوع ترکیب این ذرات تاکنون برای فیزیکدانان ناشناخته بود. از آنجایی که دسته‌های کوارک‌ها اغلب تشکیل از دو یا سه ذره است، کشف این ترکیب چهارگانه فیزکدانان را هیجان‌زده کرده است.

همه نوترون‌ها و پروتون‌ها از کوارک‌ها تشکیل شده‌اند. کوارک‌ها با هم ترکیب می‌شوند تا ذرات مرکبی به نام هادرون را پدید آورند که پایدارترین آنها پروتون و نوترون، اجزای تشکیل‌دهنده هسته اتم هستند. شش گونه مختلف از کوارک‌ها وجود دارد که به هریک از آنها یک مزه می‌گویند: بالا، پایین، افسون، شگفت، سر و ته.

پایدارترین حالت کوارک‌ها وقتی است که آنها در گروه‌های سه تایی قرار می‌‌گیرند. هر چند در سال‌های گذشته فیزیکدانان دریافته‌اند که گروه‌های موقتی از کوارک‌ها هم ممکن است با دو یا چهار ذره هم تشکیل شود. در سال ۲۰۱۴ دانشمندان مرکز سرن برای نخستین بار موفق به کشف اولین ذره چهار کوارکی (تتراکوارک)‌شدند. در سال ۲۰۱۵ همین تیم موفق به کشف نخستین ترکیب پنج‌تایی از کوارک‌ها شد. هیچ کدام از این ترکیب‌ها پایدار نیست و در کسری از ثانیه تجزیه می‌شوند.

به گزارش وب‌سایت ساینس نیوز، این چهار ذره X(4274), X(4500 ، X(4700) و X(4140) نام دارند. همه آنها از یک افسون، یکی ضد افسون، یک شگفت، و یک ضد شگفت تشکیل شده‌اند اما میزان انرژی آنها متفاوت است. در کنار اندازه‌گیری جرم آنها، فیزیکدانان موفق به اندازه‌گیری عدد کوانتومی آنها هم شده‌اند که جایگاه اتمی آنها را مشخص می‌کند.

فیزیکدانان می‌گویند که اهمیت این کشف در این است که هر چهارتای این ذرات از کوارک‌های سنگین‌تر (شگفت و افسون) ساخته شده‌اند و مطالعه آنها دانشمندان را قادر می‌سازد تا تعامل بین کوارک‌های بزرگتر‌را بررسی کنند.

گروهی از دانشمندان بین‌المللی اعلام کردند که برای دومین بار موفق به دریافت و مشاهده «امواج گرانشی» شده‌اند. امواجی که آلبرت اینشتین یک قرن قبل وجود آنها را در نظریه نسبیت پیش‌بینی کرده بود.

موج گرانشی موجی است که توسط میدان‌های گرانشی تولید می‌شود و اینشتین در سال ۱۹۱۶، وجود آن را در قالب نظریه «نسبیت عام» پیش‌گویی کرده بود. نظریه نسبیت عام مجموعه‌ای از معادلات ریاضی است که در آن پدیده فضا-زمان و جاذبه که تا آن زمان با فرمول‌های مکانیکی نیوتون یا «نیرو» توضیح داده می‌شد، به شکل یک «خمیدگی» توضیح داده می‌شود.

فرضیه نسبیت می‌گوید که یک جرم با چگالی بسیار بالا مثل خورشید، می‌تواند شکل نور در اطراف خودش را تغییر دهد و مسیر نور را خم کند. براساس نسبیت عام، جرم می‌تواند فضا-زمان را خمیده کند و در نتیجه میدان گرانشی‌ای بسازد که می‌تواند نور را منحرف کند. موج‌های گرانشی به‌وجود آمده در اثر این میدان گرانشی در سراسر گیتی پراکنده می‌شوند.

با اینکه این نظریه از نظر تئوری به اثبات رسیده بود، اما از نظر عملی امکان دیدن آن برای دانشمندان وجود نداشت. برای دیدن این موج‌های گرانشی، دو جسم بسیار عظیم باید با سرعت حرکت کنند. محققان پیش‌بینی کرده بودند که اگر دو سیاهچاله فضایی با هم برخورد کنند، امکان به‌وجود آمدن و رصد چنین امواجی وجود خواهد داشت، اما هیچ‌کس نمی‌دانست این اتفاق آیا ممکن است یا هر چند وقت یکبار ممکن است اتفاق بیافتد.

دانشمندان دو دستگاه برای رصد کردن این امواج ساخته بودند. این دستگاه‌های دریافت‌کننده که LIGO نامیده می‌شوند، در دو ایالت واشینگتن و لوییزیانا در آمریکا واقع‌اند. این دستگاه‌ها که هر کدام یک تونل به شکل حرف L به طول نزدیک به پنج کیلومتر را شامل می‌شوند، در سال ۱۹۹۹ ساخته شدند. اما اولین بار در سال ۲۰۱۵ موفق به دریافت این امواج شدند و خبر آن برای اولین بار در اوایل سال ۲۰۱۶ اعلام شد.

دریافت اولین امواج گرانشی در زمستان سال گذشته نقطه عطفی در کشفیات فیزیک و ستاره‌شناسی به حساب می‌آمد که نتایج دهه ها تلاش دانشمندان بود.

روز چهارشنبه۲۶ خرداد محققان اعلام کردند که برای دومین بار موفق به دریافت این امواج شدند که از ادغام دو سیاهچاله در ۱.۴ میلیارد سال گذشته بودجود آمده بود.

شیلا رووان، یکی از اعضای گروه کشف این موج می‌گوید «ما از این مشاهده دوم دریافتیم که یافته‌های انجام شده توسط ماشین LIGO به ما اجازه می‌دهد که به برخی سوالات کلیدی در خصوص گرانش و ستاره‌شناسی پاسخ دهیم. برخی از رموزی که باید به آنها پاسخ دهیم شامل این است که اصلا چطور سیستم سیاهچاله‌ها شکل می‌پذیرد. در آینده ما با مطالعه تاریخ جهان سعی می‌کنیم به پاسخ این پرسش‌ها برسیم.»

آلبرت لازارینی از موسسه پلی‌تکنیک کالیفرنیا می‌گوید که ماشین‌های LIGO به ما اجازه مطالعه بخشی از «تاریکترین» و در عین حال جذاب‌ترین پدیده‌های جهان هستی را می‌دهد.

این روش دانشمندان را قادر می‌سازد جهان‌هایی تازه را رصد کنند که به روش‌های متدوال تجربه آنها میسر نیست؛ دنیاهایی مثل سیاهچاله‌ها که هم نور و هم ماده را در خود می‌بلعند.

دانشمندان می‌گویند به شواهد تازه‌ای درست یافته‌اند که این نظریه را تقویت می‌کند که "بذر" حیات را اجرام فضایی در کره زمین کاشته‌اند.کاوشگر روزتا اسید آمینه گلایسین و نیز عنصر فسفر را در هاله غبار اطراف دنباله دار ۶۷پی/چوریوموف-گراسیمنکو یافته است. این کاوشگر از پانزدهم مرداد ۱۳۹۳ در مدار این دنباله‌دار قرار گرفته است.

اسیدهای آمینه مواد سازنده پروتئین‌ها هستند و فسفر در ساختار دی‌ان‌ای، غشاء سلول، عضلات، استخوان‌ها و اعصاب نقشی بسیار حیاتی دارد.

دکتر مت تیلور یکی از مدیران پروژه روزتا گفت: "نشان دادن اینکه روزتا منشا مواد اولیه منظومه شمسی و همینطور وسیله نقلیه این مواد مهم برای رسیدن به زمین هستند، یکی از اهداف اصلی پروژه روزتا بود و ما از رسیدن به این هدف بسیار خوشحالیم."

به گفته محققان این دو مولکول یک سال پیش یافت شده بودند اما آنها می‌خواستند پیش از اعلام موضوع کاملا از صحت تحقیق خود مطمئن شوند بنابراین اکنون آن را در در نشریه "پیشرفتهای علمی" منتشر کرده‌اند.

در این تحقیق آمده که پیدا شدن گلایسین و فسفر این نظر را تقویت می‌کند که "دنباله‌دارها مولکول‌های اصلی پیش‌نیاز حیات منظومه شمسی و بویژه کره زمین منتقل کرده‌اند."

دانشمندان فکر می‌کنند که غلظت زیاد این مولکول‌ها در کنار وجود آب باعث بوجود آمدن "سوپ حیات" می‌شود که چهار میلیارد سال منشا حیات در کره زمین شد.

کاترین آلتوگ فیزیکدان دانشگاه برن سوییس که این تحقیق را سرپرستی کرده می‌گوید: "زیبایی قضیه آنجاست که این مواد پیش از شکل‌گیری خورشید و سیارات در دنباله‌دار شکل گرفته‌اند؛ در محیطی بسیار سرد، در منطقه تشکیل ستارگان که به آن ابر مولکولی گفته می‌شود."

"این یعنی آنچه که مدتها پیش در این ابر اتفاق افتاد و از دل آن منظومه شمسی ما سر بر آورد در تمام ابرهای مولکولی می‌تواند اتفاق بیفتد."

"شما به یک منظومه سیاره‌ای و یک سیاره در موقعیت مناسب نیاز دارید تا حیات شانس دیگری داشته باشد. این ممکن است همیشه به نتیجه نرسد اما میلیاردها ستاره و میلیاردها سیاره وجود دارند بنابراین احتمال آن کم نیست."

دانشمندان انتظار یافتن گلایسین را داشتند، در بین بیست اسید آمینه ضروری این ساده‌ترین و کوچکترین اسید آمینه است که براحتی هم تشکیل می‌شود.

علاوه بر این، کاوشگر استارداست ناسا در سال ۲۰۰۴ از دنباله‌دار وایلد ۲ نمونه برداری کرده بود و نشانه‌های گلایسین را یافته بود.

اما چون این بررسی در کره زمین انجام شده بود دانشمندان نمی‌توانستند مطمئن باشند که نمونه مورد برسی آلوده نشده باشد و در واقع منشا گلایسین یافت شده، خود کره زمین نباشد.

اما این‌بار موضوع فرق می‌کند. به گفته خانم آلتوگ تفاوت اینجاست که این گلایسین "با اندازه گیری مستقیم و بدون دخالت مستقیم انسان در دنباله‌دار انجام شده است."

این محققان ملکول‌های بیشتر و پیچیده‌تری هم یافته‌اند و امیدوارند در آینده بتواند نتیجه بررسی آنها راه منتشر کند.پروژه پرتاب سفینه روزتا، یکی از پیچیده‌ترین و دشوارترین طرح‌های فضایی تاریخ است که ۱.۴ میلیارد دلار هزینه داشته است.

این پروژه از حدود بیست سال پیش آغاز شد و ده سال پیش، سفینه روزتا و کاوشگر فیله به فضا پرتاب شدند.

پس از آنکه روزتا در مدار قرار گرفت روبوت کوچکی به نام فیله را روی دنباله‌دار نشاند اما این روبوت در سایه یک صخره فرود آمد و نتوانست باتری‌هایش را با نور خورشید شارژ کند و تقریبا سه ماه پیش، از شروع به کار مجدد آن قطع امید شد.دنباله‌دار ۶۷پی هر ۶.۴۵ سال یک بار به دور خورشید و هر ۱۲.۴ ساعت یک بار به دور خود می‌چرخد.

دورترین فاصله این دنباله‌دار از خورشید ۸۴۰ میلیون کیلومتر (آن سوی مشتری) و نزدیکترین فاصله آن ۱۸۰ میلیون کیلومتر (بین مریخ و زمین) است.

bbc news

پژوهشگران می گویند مریخ از عصر یخبندان بیرون می آید، تحولی که می تواند به روشن شدن شرایط اقلیمی گذشته و آینده مریخ و زمین کمک کند.

شبکه خبری ان بی سی در گزارشی به نقل از پژوهشگران می گوید در مدار مریخ بطور منظم تغییراتی صورت می گیرد که بر میزان نور خورشید که به سطح آن می رسد تاثیر می گذارد؛ وضعیتی که می تواند آب و هوای این سیاره سرخ را تغییر دهد.

عقیده بر این است که دگرگونی های مداری مشابه، موسوم به چرخه های میلانکویچ، در مورد کره زمین نیز اتفاق می افتد.

مدل های اقلیمی گذشته حکایت از آن داشت که دگرگونی های اقلیمی از این دست می توانست به وقوع عصرهای یخبندان در مریخ منجر شود. حالا پژوهشگران می گویند شواهدی از این تحول در آن پیدا کرده اند.

یافته های دانشمندان در موسسه پژوهشی "ساوت وست" در ایالت کلرادو، که در شماره ۲۷ مجله علوم منتشر شده است، حاکی است که آنها در جستجوی شواهدی از آمد و شد عصرهای یخبندان، تصاویر اسکن شده توده های یخ قطب مریخ - که توسط سفینه مدارگرد شناسایی مریخ گرفته شده بود - را آزمایش کردند. تمرکز بر لایه های گسترده یخ در قطب شمال مریخ بود، زیرا لایه های یخ در قطب جنوبی مریخ بسیار کمتر و نازکتر است.

پژوهشگران علامت های متعددی از عصر یخبندان و یک دوره میان یخبندانی در شمال مریخ پیدا کردند. یکی از آنها گفت در اطراف پوشش یخی، شواهدی از تغییر اقلیمی از عصر یخبندان یک دوره "میان یخبندان" دیده می شود.

پژوهشگران می گویند یافته های آنها حاکی است مریخ "اخیرا" از عصر یخبندان بیرون آمده است؛ و عقب نشینی یا ذوب توده های یخی از حدود ۳۷۰ هزار سال پیش آغاز شد.

علاوه بر این، در حالی که ضخامت یخ در قطب مریخ در حال کم شدن است، حرکت های دورانی و همچنین علائم دیگری می تواند در داخل یخ ها شکل بگیرند. 

فیزیکدانان نوعی نور را کشف کرده‌اند که از قوانین موجود درمورد تکانه دورانی (angular momentum) پیروی نمی‌کند و می‌تواند درک ما را از پرتوهای الکترومغناطیس متحول ساخته و ارتباطات از طریق مخابرات نوری را سریع‌تر و ایمن‌تر سازد.

تکانه دورانی کمیتی برداری است که برای بیان وضعیت حرکتی سیستم‌های در حال حرکت دورانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به گزارش ساینس آلرت، یکی از روش‌های اندازه‌گیری شعاع نوری از طریق تکانه دورانی آن است که میزان چرخش نور را نشان می‌دهد.

این گزارش می‌افزاید که تاکنون فرض می‌شد که در تمامی حالت‌های نور، تکانه دورانی عدد صحیحی است که مضرب ثابت پلانک است. این ثابت که مقیاس تاثیرات کوانتومی را برآورد می‌کند.

با این حال تحقیقات جدید نشان می‌دهد شکل جدیدی از نور جدید وجود دارد که مقدار تکانه دورانی آن نصف این مقدار است.

گروهی از دانشمندان کالج «ترینیتی» دوبلین در ایرلند نشان داده‌اند که نور می‌تواند فرمی کاملاً متفاوت داشته باشد.

به گزارش «ان گجت»، دانشمندان شعاع نور را از درون یک کریستال عبور دادند و سپس آن را به درون یک استوانه خالی پیچ مانند هدایت کردند. سپس وسیله‌ای ساختند تا تکانه دورانی را هم‌زمانی که نور از درون کریستال عبور می‌کند و هم‌زمانی که از کنار آن عبور می‌کند اندازه‌گیری کند. در حالت دوم، عدد به دست آمده دقیقاً همانطور که انتظار می‌رفت مضرب ثابت پلانک بود، اما در حالتی که نور از درون کریستال عبور کرد مقدار تکانه دورانی نصف شد.

یکی از محققان در این زمینه می‌گوید «یک شعاع نوری به وسیله رنگ و طول موج و تکانه دورانی که شناخت کمتری درباره آن وجود دارد، مشخص می‌شود. تکانه دورانی نشان می‌دهد یک شی چه مقدار در حال دوران است. یک شعاع نوری، اگرچه یک مسیر مستقیم را می‌پیماید، اما می‌تواند به دور محور خود نیز بچرخد. بنابراین، وقتی بازتاب نور از آینه به چشم انسان برخورد می‌کند، هر فوتون، چشم را مقداری جزیی می‌پیچاند».

این کشف بسیار هیجان‌انگیز است، نه تنها به خاطر اینکه یک نوع کاملاً جدید نور کشف شده است، بلکه به این دلیل که از دهه ۱۹۸۰ فیزیکدانان نظری پیش‌بینی کرده بودند که مکانیک کوانتوم امکان وجود ذراتی را به وجود خواهد آورد که اندازه تکانه دورانی آنها کمتر از میزان مورد انتظار است، موضوعی که هم‌اکنون به اثبات رسیده است.

بزرگ‌ترین تأثیر آن، جدا از تحول در درک ما از نور، این است که اطلاعاتی فراهم می‌کند که می‌تواند سرعت و امنیت را در شبکه‌های فیبر نوری افزایش دهد و ارتباطات اینترنتی سریع‌تر و ایمن‌تر را فراهم کند.

یکی دیگر از محققان در این زمینه می‌گوید «موضوع نور همواره یکی از موارد مورد علاقه فیزیکدانان بوده است. در عین حال، یکی از موضوعاتی است که به‌طور مستند بسیار خوب درک شده است. این کشف یک نقطه عطف در فیزیک و به‌طور کلی در دنیای علم است». 

فیزیک بدون شک علمی شگفت انگیز است. ذراتی که وجود ندارند در احتمالات به حساب می آیند، و زمان متناسب با سرعت حرکت شیء تغییر می کند، در معمای گربه ی شرودینگر تا زمانی که شما درب جعبه را باز نکنید، گربه ی درون جعبه هم زنده است، هم مرده! نشریه ی تلگراف، ۱۰پدیده عجیب از علم فیزیک را با کمک تعدادی از کاربران توئیتر و کیهان شناسی به نام «مارکوس چاون» ارائه کرده است که در این مقاله می توانید مطالعه کنید :

  خورشید می توانست از موز ساخته شده باشد!

خورشید بسیار پرحرارت است زیرا وزن چند میلیارد میلیارد میلیارد تنی آن گرانش عظیمی به وجود می آورد که در نتیجه هسته ی ستاره را تحت فشاری غیرقابل تصوری گذاشته و در نتیجه فشار بالاحرارت فوق العاده تولید می کند. در صورتی که به جای گاز هیدروژن از میلیاردها میلیارد میلیارد تن موز استفاده می شد نیز همان میزان فشار و در نتیجه همان مقدار حرارت در خورشید به وجود می آمد. با این حال با افزایش حرارت، اتم ها با بخش های مختلف ساختار ستاره ای برخورد کرده و انرژی اتمی را به وجود می آورند که در اینجا تفاوت میان حضور هیدروژن و موز در ساختار خورشید آشکار خواهد شد.

تمام ماده ای که نسل بشر را به وجود آورده، در یک حبه قند جا می گیرد!

در اتم ها، ۹۹٫۹۹۹۹۹۹۹۹۹۹۹۹۹ درصد فضا، خالی است و به همین دلیل در صورتی که تمامی اتم ها را به گونه ای به هم بفشاریم که فضای خالی میان آنها از بین برود، یک قاشق چایخوری یا حجمی برابر یک حبه قند از این ماده حدود پنج میلیارد تن وزن خواهد داشت: وزنی ۱۰ برابر مجموع وزن تمامی انسان هایی که در حال حاضر در جهان حضور دارند. این در واقع همان پدیده یی است که در ستاره های نوترونی رخ می دهد و وزن آنها را تا حد غیرقابل باوری افزایش می دهد.

 آینده می تواند گذشته را تغییر دهد!

شگفتی جهان کوانتوم به اثبات رسیده است. آزمایش دو شکاف که نور را در دو حالت موج و ذره به اثبات می رساند به اندازه کافی عجیب و غیرقابل تصور است به خصوص زمانی که اعلام شود مشاهده نور می تواند آن را از موج به ذره یا برعکس تبدیل کند. اما پدیده های عجیب تر این جهان پس از آزمایش «جان ویلر» فیزیکدان در سال ۱۹۷۸ خود را نمایان کرد. آزمایش وی نشان داد مشاهده یک ذره در زمان حاضر می تواند سرنوشت ذره مشابه دیگری در گذشته را متحول سازد.

 طبق آزمایش دو شکاف در صورتی که هر یک از پرتوهای نوری خارج شده از یکی از شکاف های صفحه آزمایش را مشاهده کنید، در واقع پرتو را مجبور کرده اید خصوصیات ذره ای به خود بگیرد و اگر به هدف برخورد پرتو چشم بدوزید خصوصیت موج گونه به پرتو نور بخشیده اید. اما در صورتی که پس از عبور پرتو نور از شکاف به مسیری که از آن ناشی شده است، چشم بدوزید آنگاه است که پرتو نور می تواند در هر دو حالت شکل بگیرد. به بیانی دیگر زمان حال بر گذشته پرتو نوری تاثیر گذاشته است. این آزمایش در آزمایشگاه تنها چند صد هزارم ثانیه به طول می انجامد، اما در مشاهده نورهای ناشی از ستاره های دوردست نیز صدق می کند. در واقع مشاهده اکنون ستاره های دوردست می تواند گذشته ی چند هزار یا میلیون ساله ی آنها را تغییر دهد.

 تقریباً همه جهان گم شده است!

می توان به جرات گفت حدود ۱۰۰ میلیارد کهکشان در جهان هستی وجود دارد که هر یک از آنها از ۱۰ میلیون تا ۱۰ تریلیون ستاره را در خود گنجانده اند. خورشید ما در مقایسه با این ستاره ها یکی از کوچک ترین و ضعیف ترین ستاره ها به شمار می رود و حتی می توان نام کوتوله زرد رنگ را روی آن گذاشت. در واقع در جهان هستی مقادیر ترسناک و عظیمی از ماده مرئی وجود دارد که انسان تنها قادر به مشاهده دو درصد از آن است.

 وجود این مقدار ماده به دلیل نیروی گرانش آنها پیش بینی می شود و ماده تاریک نیز که مقدار آن شش برابر جرم ماده مرئی تخمین زده می شود بخش نامرئی جهان را تشکیل داده است. وجود انرژی تاریک به عنوان بخشی دیگر از جهان که در واقع مابقی جهان را تشکیل داده، موضوع را پیچیده تر خواهد کرد. این نوع انرژی با انبساط سریع جهان در ارتباط است و به همراه ماده تاریک همچنان ناشناخته باقی مانده است.

نور همیشه بسیار سریع حرکت نمی کند!

سرعت نور در خلا ۳۰۰ هزار کیلومتر بر ثانیه است با این حال نور همیشه در خلا حرکت نمی کند. برای مثال نور در آب با سرعتی یک سوم سرعت گفته شده حرکت می کند. در واکنش های اتمی برخی از ذرات به سرعت های بسیار بالایی دست پیدا می کنند که بخشی از سرعت نور است و در صورتی که از میان رابطی که سرعت نور را خواهد کاست عبور کنند، در واقع می توانند سریع تر از نور حرکت کنند.

 چنین پدیده ای درخششی آبی رنگ از خود به وجود می آورد که به «تابش چرنکوف» شهرت دارد و با بمب های صوتی قابل مقایسه است. کمترین سرعتی که تاکنون برای نور به ثبت رسیده است ۱۷ متر بر ثانیه بوده که به واسطه عبور از میان روبیدیوم منجمد با حرارتی برابر صفر مطلق ایجاد شده است. این ماده در این حرارت در حالتی به نام چگالش بوز- اینشتین قرار دارد.

سیاهچاله ها سیاه نیستند

به طور حتم سیاهچاله ها بسیار تاریکند اما سیاه نیستند، زیرا این پدیده ها درخشان بوده و به آرامی نور خود را در تمامی طیف های نوری از جمله نور مرئی به اطراف منتشر می کنند. این تشعشعات که «تابش هاوکینگ» نام دارد، جرم سیاهچاله ها را به تدریج کاهش داده و با از دست دادن منبع جرم سیاهچاله ها تبخیر و در نتیجه باعث تابش می شود.(البته تاکنون هیچ تابش هاوکینگی از سیاهچاله ها مشاهده نشده، به ماده ی درخشانی که با فشار از سیاهچاله به بیرون پرتاب می شود، تابش پرتو ایکس سیاهچاله می گویند و ارتباطی به تابش هاوکینگ ندارد) سیاهچاله های کوچک در مقایسه با جرم شان و نسبت به سیاهچاله های بزرگ تر با سرعتی بالاتر از خود نور منتشر می کنند و بر همین اساس در صورتی که برخورددهنده بزرگ هادرون براساس برخی نظریه ها از خود میکروسیاهچاله هایی تولید کند، آنها به سرعت تبخیر خواهند شد و دانشمندان پس از آن قادر خواهند بود بقایای تابش های آنها را مشاهده کنند.

تعدادنامحدودی نویسنده مطلب را نوشته و تعداد نامحدودی خواننده آن را می خوانند

براساس مدل های استاندارد کیهان شناسی جهان مرئی با تمامی میلیاردها کهکشان و تریلیون تریلیون ستاره هایش تنها یکی از بی نهایت جهان هایی است که مانند حباب های صابون در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. به دلیل بی نهایت بودن آنها می توان هر تاریخچه ممکنی را برایشان در نظر گرفت. اما تعداد تاریخچه های ممکن برای این جهان ها متناهی است زیرا تعداد محدودی پدیده و تعداد محدودی نتیجه در بر داشته اند.

 تعداد این پدیده ها بسیار زیاد اما متناهی است، پس همین پدیده عینی و کنونی که نویسنده این مطلب نوشته و شما آن را می خوانید، باید بی نهایت بار در زمان رخ داده باشد. شگفت انگیزتر از آن این است که بدانیم نزدیک ترین همتای ما در چه فاصله یی از ما قرار گرفته است. این فاصله عددی برابر ۱۰ به توان ۱۰ به توان ۲۸ متر تخمین زده شده که در صورت علاقه مندی به محاسبه آن می توانید از عدد یک و ۱۰ میلیارد میلیارد میلیارد صفر در برابر آن استفاده کنید.

توصیف بنیادین کیهان؛ گذشته، حال و آینده را توضیح نمی دهد!

براساس نظریه نسبیت خاص چیزی به نام اکنون، گذشته یا آینده وجود ندارد و قالب های زمانی به یکدیگر وابسته اند زیرا همه هستی در سرعتی برابر در حرکت است. در صورتی که انسان با سرعتی کاملاً متفاوت در حرکت بود شاهد پیر شدن زود هنگام یکی از نزدیکان یا دیر پیر شدن وی نسبت به دیگران می بود.

 ذره می تواند به صورت آنی روی ذره ای در آن طرف جهان تاثیر بگذارد!

زمانی که یک الکترون با همتای پادماده خود یا پوزیترون روبرو می شود، هر دو در درخشش کوچکی از انرژی خنثی شده و دو فوتون از این برخورد متولد می شود. ذرات زیراتمی مانند فوتون ها یا کوارک ها یک ویژگی به نام اسپین دارند که به مفهوم چرخش است. این ذرات در واقع حرکت چرخشی ندارند، اما به گونه ای رفتار می کنند که انگار در حال چرخشند. جهت اسپین فوتون ها در زمان تولد در برابر یکدیگر است و در نتیجه خنثی می شوند.

 با توجه به رفتارهای غیرقابل پیش بینی ذرات کوانتومی، گفتن اینکه کدام فوتون در مسیر چپ گرد و کدام یک در مسیر راست گرد حرکت خواهد داشت، غیرممکن است و در واقع تا زمانی که یکی از آنها مشاهده نشود، هر دو در هر دو جهت حرکت خواهند داشت اما به محض اینکه یکی از آنها مشاهده شود جهت راست یا چپ گرد را به خود گرفته و به هر جهتی که حرکت کند، همتایش در مسیر متضاد آن حرکت خواهد کرد. این واقعیتی است که فارغ از فاصله دو ذره ی درهم تنیده بطور آنی این تاثیر متقابل را از هم می گیرند و در آزمایش های زیادی نیز به اثبات رسیده است.

 هرچه سریع تر حرکت کنید سنگین تر می شوید

در صورتی که بسیار سریع بدوید به صورت لحظه ای و نه دائم، سنگین وزن خواهید شد. سرعت نور مرز سرعت در جهان است، در این صورت زمانی که جسمی با سرعتی نزدیک به نور در حرکت است و شما به آن نیرویی وارد کنید، به سرعت آن نخواهید افزود بلکه تنها به آن انرژی اضافی وارد کرده اید که این انرژی باید در جایی قرار بگیرد. بهترین مکان برای قرارگیری این انرژی جرم جسم است. براساس قانون نسبیت جرم و انرژی با یکدیگر برابرند پس هر چه انرژی وارد شده بیشتر باشد، جرم افزایش پیدا خواهد کرد. البته این افزایش وزن در انسان قابل چشم پوشی بوده و در عین حال غیرقابل انکار است.

منبع:bigbangpage

ارسال:مهرداد نورایی

دانشمندان آنها را ذرات شبح گون می‌نامند، ذراتی که تقریبا هیچ جرمی ندارند،‌ در سرعتی نزدیک به سرعت نور حرکت می‌کنند و طی سه دهه گذشته از زیر بار تلاش‌های دانشمندان برای اثبات وجودشان گریخته‌اند.

 براساس گزارش ساینس الرت به نقل از همشهری،‌ نوترینو‌های گریزپا همان اشباحی هستند که دانشمندان امیدوارند بتوانند به ده‌ها پرسش کلیدی درباره جهان هستی، و اینکه چرا مملو از ماده است، پاسخ دهند. نوترینوها در حین تجزیه عناصر رادیواکتیو ایجاد می‌شوند. این ذرات از خورشید و دیگر ستاره‌ها و حتی از بدن انسان به بیرون فوران می‌کنند. همچنین این ذرات می‌توانند بدون کوچکترین مشکلی به راحتی از میان حجم انبوهی از ماده عبور کنند.

اکنون این پرسش پیش می‌آید که چگونه می‌توان ذره‌ای را مطالعه کرد که می‌تواند بدون توقف از میان تکه‌ای از سرب به بزرگی یک سال نوری عبور کند؟ دانشمندان برای انجام این‌کار آزمایشگاه‌هایی عظیم و عجیب در گوشه و کنار جهان ساخته‌اند.

 آزمایشگاه GERAD

آزمایشگاه ردیاب GERmanium ، به اختصار GERAD ،  به واسطه کنترل فعالیت‌های الکتریکی درون بلورهای خالص ژرمانیوم که در اعماق کوهی در ایتالیا محبوس شده‌اند، به جستجوی نوترینوها می‌پردازد. دانشمندان امیدوارند بتوانند در این آزمایشگاه زیرزمینی بزرگ تجزیه رادیواکتیوی بسیار کمیابی را شاهد باشند.

دانشمندان می‌گویند زمانی که بیگ بنگ رخ داده و جهان در حدود ۱۳٫۸ میلیارد سال پیش متولد شد، باید حجم برابری از ماده و پاد ماده ایجاد می‌شد و زمانی که ماده و پاد ماده با هم برخورد می‌کنند، یکدیگر را نابود کرده و چیزی به جز انرژی از خود به جا نمی‌گذارند. اما اوضاع به این شکل پیش نرفت زیرا در این صورت اکنون درحال خواندن این مطلب نبودید. در صورتی که دانشمندان بتوانند فرایند تجزیه‌ای که درجستجویش هستند را بیابند، این به آن معنی خواهد بود که نوترینو می‌تواند همزمان ذره و پاد ذره باشد و این توضیح می‌دهد که چرا جهان ماده را بر پاد ماده ترجیح داده و ما امروز اینجا حضور داریم.

رصد‌خانه نوترینوی سادبری

رصد‌خانه کانادایی نوترینوی سادبری - SNO - تقریبا در عمق ۱٫۶ کیلومتری از زمین دفن شده‌است. این رصد‌خانه در دهه ۱۹۸۰ ساخته شد اما به تازگی با تغییر کاربری به مرکزی برای شکار نوترینو تبدیل شد. این رصد‌خانه در زمین،‌ خورشید و حتی ابرنواخترها به دنبال نوترینو می‌گردد. در قلب این مرکز حباب پلاستیکی بزرگی قرار دارد که با ۸۰۰ تن مایع درخشنده پر شده‌ است. این حباب توسط لایه ای از آب احاطه شده‌ و توسط طناب در جایی ثابت شده‌است و مجموعه‌ای از ۱۰ هزار ردیاب نوری حساس تحت نظر قرار گرفته‌است.

  زمانی که نوترینو‌ها با دیگر ذرات تعامل برقرار می‌کنند،‌ درون مایع درخشان نور ایجاد می‌شود و ردیاب‌ها این نور را ردیابی می‌کنند. به لطف این رصد‌خانه اکنون دانشمندان می‌دانند که دست‌کم سه نوع مختلف یا سه طعم مختلف از نوترینو‌ها وجود دارد که با حرکت در فضا به یکدیگر تبدیل می‌شوند.

 رصدخانه نوترینوی آیس‌کیوب

بزرگترین ردیاب نوترینو در جهان در قطب جنوب واقع‌ شده‌ است که در آن ۵۱۶۰ حسگر درون یک میلیارد تن یخ پخش شده‌اند تا نوترینوهای پرانرژی که از منابع قدرتمند کیهانی مانند ستاره‌های در حال انفجار، سیاهچاله‌ها و ستاره‌های نوترونی ایجاد شده‌اند را ردیابی کنند.

 زمانی که نوترینو با مولکول‌های آب موجود در یخ برخورد می‌کند،‌ انفجارهایی پرانرژی از ذرات زیراتمی ایجاد می‌شود که می‌توانند تا وسعت زیادی پراکنده شوند. این ذرات به اندازه‌ای سریع حرکت می‌کنند که مقدار ناچیز نوری مخروطی شکل از خود متصاعد می‌کنند که به تابش چرنکوف شهرت دارد و این همان چیزی است که  آیس کیوب - IceCube -  آن را ردیابی می‌کند. دانشمندان امیدوارند با استفاده از اطلاعات این مرکز بتوانند مسیر حرکت نوترینوها را بازسازی کرده و منبع آنها را شناسایی کنند.

آزمایشگاه Daya Bay

این آزمایشگاه که به سه راهروی آزمایشی مجهز است، زیر تپه‌های دایا بی مدفون شده‌ است. ۶ ردیاب استوانه‌ای که هریک حاوی ۲۰ تن مایع درخشنده است، درون راهروهای این مرکز قرار دارند و توسط بیش از هزار ردیاب نوری محاصره شده‌اند. کل این سیستم درون استخرهایی از آب زلال قرار گرفته‌اند تا هیچ‌نوع تشعشعات اضافی به آنها نرسد.

  گروهی ۶ تایی از رآکتورهای هسته‌ای نزدیک به این سازه، در ثانیه میلیون‌ها کوادریلیون الکترون پاد نوترینویی بی‌خطر را از خود منتشر می‌کند. این جریان پاد نوترینویی با مایع درخشنده واکنش داده و فلش‌های درخشانی از نور ایجاد می‌شود که این نور را ردیاب‌ها شناسایی می‌کنند.

 رصدخانه سوپرکامیوکاند

رصدخانه کامیوکاند در عمق ۹۱۴ کیلومتری کوهستان‌های غرب ژاپن واقع شده‌است. این ردیاب بزرگ حاوی ۵۰ هزار تن آب خالص است که نزدیک به ۱۱۲۰۰ ردیاب نوری آن را احاطه کرده‌ است، که در صورت خرابی مهندسان باید این ردیاب‌ها را با کمک قایق تعمیر کنند.

مشابه آزمایشگاه آیس کیوب، این رصد‌خانه از تابش چرنکوف استفاده می‌کند. آزمایشگاه کامیوکاند اولین رصد‌خانه‌ای است که توانست شواهدی مستحکم از نوسانات نوترینویی و وجود جرم در این ذرات به دست آورد.

 منبع:

bigbang

ارسال :مهرداد نورایی

فضانوردان در فضا معمولا غذایی می خورند، که از پیش روی زمین آماده شده است. این غذاها با راکت به فضا فرستاده می شود. اما برای سفر فضایی طولانی به چه نوع غذایی نیاز است؟ باید بتوانید خودتان هم غذایتان را کشت دهید و هم برای تنفس هوا تولید کنید. اما آیا چنین چیزی امکان پذیر است؟ 

اولین محصولات غذایی فضایی را کیهان نوردان روسی در سال ۲۰۰۳ میلادی در فضا مصرف کردند و در اوت گذشته هم، فضانوردان آمریکایی برای اولین بار در فضا، نوعی کاهو به عمل آوردند.

اگر قرار باشد فضا نوردان به یک سفر طولانی فضایی بروند شاید نیاز باشد که برخی از مواد غذایی را در فضا به بار بیاورند، یا حتی برای تنفس هم هوا به وجود آورند. اما چگونه این کار ممکن است؟ تولید غذا در فضا ساده نیست، اما غیرممکن هم نیست. کشاورزی در فضا به چیزهای زیادی نیاز دارد و این همان کاری است که تیمی در آژانس فضایی اروپا مشغول انجام آن است.

برای کشاورزی در فضا نیاز به چرخه های بسته حیات است

چندین پروژه در ارتباط با این نیازهای مختلف آغاز شده است. از جمله آزمایش با موش و جلبک در بارسلون. این آزمایشها، بخشی از برنامه «ملیسا» آژانس فضایی اروپاست که هدفش به وجود آوردن چرخه های بسته حیات برای سفرهای فضایی است.

بریژیت لاماز، از برنامه «ملیسا» می گوید: «هر فضانورد برای سوخت و ساز روزانه به پنج کیلوگرم ماده غذایی نیاز دارد. این یعنی یک کیلوگرم اکسیژن، یک کیلوگرم ماده غذایی خشک و سه کیلوگرم آب که به عنوان آب آشامیدنی و برای آبرسانی به مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. رویاندن گیاه در فضا چیزی است که باید انجام شود و نیاز به آن هر چه سفر فضایی طولانی تر باشد، بیشتر خواهد بود. از لحظه ای که دیگر نتوان نیاز غذایی فضانورد را همراه او به فضا فرستاد باید راهی پیدا کرد که مواد غذایی لازم را در فضا تولید کرد.»

فرانچسکو گودیا، استاد مهندسی شیمی دانشگاه بارسلون درباره ایجاد این چرخه می گوید که موشها اکسیژنی را تنفس می کنند که میکروجلبک ها تولید کرده اند و میکروجلبک ها هم گازکربنیک موشها را تنفس می کنند: «موش ها نفس می کشند و گاز کربنیک تولید می کنند. میکروجلبک ها این گاز کربنیک را جذب می کنند و با نور بیو فوتو-رآکتور (فوتوراکتورزیستی) عمل فوتوسنتز را انجام می دهند و اکسیژن می سازند. اکسیژن دوباره به محفظه حیوانات باز می گردد و به این ترتیب حلقه ای بسته و پیوسته شکل می گیرد.»

euronews

غول‌های گازی مثل زحل یا مشتری،احتمالا نه از یک هسته سیاره ای بلکه از سنگریزه‌های کوچکی که بهم چسبیده اند شکل گرفته اند. این نظریه می‌تواند یکی از بزرگترین مشکلات درباره درک ما از شکل گیری سیاره ای یعنی خط زمانی را حل کند.

مدل قبلی پیوستگی هسته ای نام داشت: یک هسته سیاره ای از سنگ و یخ دارید که شروع به جذب اجسام سنگی دیگر می‌کند تا یک جسم بزرگ تر و بزرگ تر تشکیل دهد تا این که کشش گرانشی کافی برای کشیدن گاز و غبار برای ایجاد غول‌های گازی را داشته باشد. اما هسته مشتری و کیهان بزرگ است، بسیار بزرگ تر از کل زمین و این مشکلی در این نظریه است.

غول‌های گازی باید در اوایل حیات منظومه شمسی شکل گرفته باشند، چراکه شکل گیری هسته غول‌های گازی در مقایسه با زمین که شکل گیری آن ۳۰ میلیون سال طول کشید، معمولا فقط ۱۰میلیون سال طول می‌کشد. اما چطور یک روند مشابه هسته ای بسیار بزرگ تر را در ۱۰ میلیون سال در مقایسه با ۳۰ میلیون سال ایجاد می‌کند؟ هال لویسن دانشمندی در هیئت مدیره دانش سیاره ای SwRI و نویسنده ارشد این مقاله می‌گوید :

"مسئله مقیاس زمانی برای مدت بسیاری برای ما مسئله ساز بوده است، معلوم نبود که اجسامی‌مانند مشتری و زحل اصلا چگونه وجود دارند. او همراه با کاترین کرتکه دانشمند محقق SwRI  و مارتین دانکن  پروفسوری در دانشگاه کینگستون انتاریو به راه حلی برای این مسئله دست یافتند؛ آن‌ها این راه حل را مدل پیوستگی سنگریزه‌ها می‌نامند. 

پیوستگی سنگریزه‌ها شامل قطعات بسیار کوچک تر سنگ‌ها در اندازه یک سانتی متر تا یک متر می‌باشد. این سنگریزه‌ها روی هم جمع می‌شوند و در نهایت تحت گرانش افزاینده در خود می‌شکنند و سنگریزه‌های بیشتری را جذب می‌کنند. در نگاه اول غیر قابل باور به نظر می‌رسد، به این معنا که این روند خیلی شبیه به پیوستگی هسته ای می‌باشد به جز اینکه چون با سنگ‌های کوچکتر شروع می‌شود باید آهسته تر باشد، اما این حرکت مداوم بادهایی را ایجاد می‌کند که می‌توانند سنگریزه‌ها را به سمت هسته انباشت شونده برانند.

کرتکه توضیح می‌دهد: " اگر سنگریزه‌ها خیلی سریع شکل بگیرند، پیوستگی سنگ‌ها به سمت شکل گیری صدها سیاره مانند زمین یخی می‌رود. هسته‌هایی که رشد می‌کنند نیاز به مقداری زمان برای پشت سر گذاشتن دیگر اجسامی‌که سنگریزه‌ها را به سوی خود جمع می‌کنند دارند. به همین دلیل است که فقط چند عدد غول گازی تشکیل شده است. "

این مدل هنوز مورد تایید واقع نشده و تایید آن به صورت مستقیم بسیار مشکل خواهد بود، اما به نظر می‌رسد که با اجسام موجود در منظومه شمسی همخوانی داشته باشد. لویسون می‌گوید: " تا آن جایی که من می‌دانم، این اولین مدل برای بازسازی منظومه شمسی با غول‌های گازی (مشتری و زحل)، غول‌های یخی (اورانوس و نپتون) و یک کمربند کویپر (کمربندی از اجرام دنباله دار در ورای مدار نپتون) است . 

منبع:bigbangpage

ارسال:مهرداد نورایی

در شب بیست و هفتم آوریل اولین پرتاب از پایگاه فضایی واستوچنی روسیه انجام شد.

Marina Lystseva of TASS/POOL

فاجعه ای که بلندپروازی های انسان را محدود کرد و باعث شد از آن پس نگاه واقع بینانه تری به کاوشهای فضایی داشته باشیم: سی سال پیش در چنین روزی، شاتل فضایی «چلنجر» از پایگاه فضایی ناسا در فلوریدای آمریکا به فضا پرتاب شد، سی و هفت ثانیه بعد منفجر شد، و هر هفت سرنشین آن کشته شدند.

چگونه از این فاجعه باخبر شدید؟

دومینیک دوتن: «من در گویان بودم و به عنوان خبرنگار متخصص در مسائل مربوط به فضا برای ار اف او، یک بنگاه خبری دولتی، کار می کردم. آن روز برای انجام یک مأموریت روی رودخانه ای در جنگل بودم. خبر را از طریق مقامات نظامی دریافت کردم، گفتند باید با مرکز تماس بگیرم چون یک سانحه فضایی بسیار ناگوار اتفاق افتاده است. آن وقتها تلفن همراه وجود نداشت. دوران دیگری بود.»

لانس بوش: «بیست و هشتم ژانویه ۱۹۸۶، من مهندس جوان و تازه کاری در ناسا بودم، در حال کارآموزی از طراحان بزرگ سفینه های فضایی، کسانی که مرکوری، جمینی و آپولو را طراحی کرده بودند. من به تیمی ملحق شدم که، در اوایل طرح برنامه شاتل، مسئول طراحی نسل جدید سفینه های فضایی شده بود. در ذهن خودم به عنوان یک مهندس، پیشاپیش می دانستم که کار ما مسئولیت سنگینی دارد، زندگی آدمها بسته به تصمیماتی است که ما می گیریم. اما در لحظه انفجار، این نکته هرچه بیشتر برایم مسلم شد. ما در ناسا درک عمیقی از کار گروهی داریم، چون موفقیت ما و جان همکاران ما به هم وابسته است.»

آن لحظه چه احساسی داشتید؟

دومینیک دوتن: «خیلی غمگین بودیم، چون دستاوردهای ناسا در کاوشهای فضایی را تحسین می کردیم، و هنوز هم تحسین می کنیم. آن فاجعه آبی روی آتش اشتیاقها ریخت، اشتیاقهایی احتمالاً بی ملاحظه. آن فاجعه به همه ما نشان داد که ایمنی در فضا مسئله بسیار حساسی است، و هیچکس نمی تواند همه نواقص فنی را برطرف کند. سرمای غیرمترقبه در فلوریدا، یخ زدگی، و بعد هم آن سانحه تراژیک.»

لانس بوش: «من سابقه از دست دادن اعضای خانواده به این شکل آنی و ناگهانی را داشتم. به همین خاطر، می دانستم این سانحه چه معنایی برای خانواده های فضانوردان دارد، و همین طور برای بچه هایی که تلویزیون را تماشا می کردند. خوشحالم که امروز می توانم به حفظ میراث سرنشینان این سفینه، و اعضای خانواده هایشان کمک کنم و قدمی برای کمک به بچه های آن دوران بردارم.»

این فاجعه چه تأثیری بر کاوش فضایی در آن زمان گذاشت؟

دومینیک دوتن: «برای همه یک شوک بود. در آن زمان، ناسا فکر می کرد که می تواند هر ماه یک شاتل به فضا بفرستد. این فاجعه موجب شد همه دریابند که فرستادن فضانوردان به فضا کار بی خطری نیست. همچنین، موجب شد مهندسان هوا – فضا متوجه شوند که ارسال همزمان ماهواره ها و فضانوردان کار درستی نیست. بعد از فاجعه چلنجر، فضانوردان فقط در موارد کاملاً ضروری به فضا فرستاده می شدند. در زمان وقوع این فاجعه، ایستگاه فضایی بین المللی وجود نداشت، برنامه ای برای سفر به ماه در کار نبود، فضانوردان فقط مدتی در مدار زمین قرار می گرفتند و بعد به زمین بر می گشتند. مأموریت آنها فقط در مدار قرار دادن ماهواره ها یا از مدار خارج کردن آنها بود.»

لانس بوش: «سرنشیان آن سفینه و همه کسانی که در آن پروژه کار کرده بودند هدفشان انجام کشف و کاوش به نفع بشریت بود، به ویژه می خواستند با یک تلاش جهانی الهامبخشِ جوانان و نسلهای آینده شوند، آنان را به تحصیل علم، فناوری، مهندسی، و ریاضیات تشویق کنند، و کاری کنند که شهروندانی باخبر از علوم باشند. آن تلاش بی شائبه تأثیر خودش را گذاشت و افراد زیادی تلاش خود را صرف ایجاد یک میراث زنده و پویا در این زمینه کرده اند.»

واکنش افکار عمومی به فاجعه چلنجر چه بود؟

دومینیک دوتن: «این فاجعه به شدت شوک آور بود، چون به صورت زنده در تلویزیون به نمایش در آمد. ناسا مشغول تبلیغ برای خودش هم بود. کریستا مک اولیف، یک آموزگار سی و شش ساله، هم جزء سرنشینان شاتل بود. اولین باری بود که یک “مسافر” سوار شاتل می شد، یک فضانورد غیرحرفه ای می خواست به خارج جو برود، و بنا داشت از فضا درس بدهد. یک برنامه ارتباطی کامل در این باره طراحی شده بود، طوری که به دنیا نشان بدهند فضا چه جای جالبی است. در آن زمان، کاوشهای فضایی پدیده واقعاً مهیجی شده بود، و ظاهراً همه چیز داشت درست کار می کرد. اما با فاجعه چلنجر چشمها به روی واقعیت باز شد: کاوش فضایی همیشه کار خطرناکی است، و با ترک کردن زمین باید آماده رویارویی با مخاطرات فراوان باشیم.»

پیامدهای بلندمدت این فاجعه برای کاوشهای فضایی چه بود؟

دومینیک دوتن: «مسئولان کاوشهای فضایی مجبور به بازنگری کلی در استراتژیهای خود شدند. با نگاه به گذشته، متوجه می شویم که اقدام ناسا برای سرمایه گذاری سراسری روی شاتلها اشتباه بود. ما در اروپا به فکر برنامه مشابهی افتاده بودیم اما، احتمالاً به دنبال فاجعه چلنجر، در دهه نود از آن دست کشیدیم و متوجه شدیم که کپسولهای فضایی وسایل ارزانتر و مطمئنتری برای فرستادن انسان به فضا هستند.»

euronews

تقریبا چهار میلیارد سال پیش، حیات بر روی کره ی زمین پدیدار شد. از آنجا که سیاره ما دارای یک سطح سنگی، آب مایع و یک اتمسفر یکپارچه بود، حیات به وجود آمد.

اما شکوفایی حیات مدیون عامل غیرقابل اجتناب دیگری می باشد: وجود یک میدان مغناطیسی محافظ. مطالعات جدید در مورد یک ستاره ی جوان خورشید مانند، ستاره کاپا ستی - kappa ceti -  نشان می دهد که یک میدان مغناطیسی، نقشی کلیدی را در ساخت یک سیاره ی مساعد برای زندگی، بازی می کند.

 در تصویر، ستاره ی جوان خورشید مانند کاپا ستی، با لکه های خورشیدی بزرگ، نمایش داده شده که نشانه ای از سطح بالای فعالیتهای مغناطیسی آن می باشد. تحقیقات جدید نشان می دهند که بادهای ستاره ای آن، ۵۰ برابر قویتر از خورشید ماست. به عنوان یک نتیجه، هر سیاره ی زمین مانند برای محافظت از اتمسفرش و قابل سکونت بودن، به یک میدان مغناطیسی نیاز دارد. اندازه فیزیکی ستاره و سیاره و فاصله بین آنها در تصویر،به مقیاس نمی باشد.

 به گزارش بیگ بنگ، نویسنده ی اصلی، خوزه- دیاز دو ناسیمنتو، از مرکز اخترفیزیک دانشگاه هاروارد اسمیتسونین - CfA - و دانشگاه ریو جی دو نورت برزیل - UFRN - می گوید: « برای قابل سکونت بودن، یک سیاره نیازمند گرما، آب، و در امان بودن از یک خورشید جوان و بسیار پر نور می باشد». کاپا ستی، در فاصله ی ۳۰ سال نوری دورتر از ما در صورت فلکی نهنگ واقع شده و به صورت قابل ملاحظه ای شبیه به خورشید ما ولی جوانتر می باشد. این تیم، سِن این ستاره را فقط ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیون سال، محاسبه کرده اند، که با سِن برآورد شده از دوره چرخش آن، سازگار می باشد.

 این سِن، به شدت با زمانی که حیات بر روی زمین پدیدار شد، مطابقت دارد. به عنوان یک نتیجه، مطالعه ی کاپاستی، می تواند دیدگاه هایی در مورد تاریخ آغازین سامانه ی خورشیدی ما بدهد. مانند دیگر ستاره های این سِنی، کاپا ستی از نظر مغناطیسی بسیار فعال است. سطح آن مملو از لکه های خورشیدی بزرگ، مانند لکه های خورشیدی ما، اما بزرگتر و پر تعداد تر می باشد. همچنین این ستاره، یک جریان مداوم پلاسما و یا گازهای یونیزه شده را به فضای بیرون می راند. تیم تحقیقاتی دریافت که بادهای ستاره ای آن ۵۰ برابر قویتر از بادهای خورشید ما می باشد.

 مشاهدات انجام شده با تلسکوپ ۲٫۰ متری برنارد لیوت - Bernard Lyot - در رصدخانه ی پیک دو میدی درفرانسه، نشان می دهد که “کاپا ستی”، یک ستاره ی خورشید مانند با سِن ۴۰۰-۶۰۰ میلیون سال می باشد.

چنین باد ستاره ای شدیدی، اتمسفر هر نوع سیاره ای را در منطقه ی قابل سکونت، تخریب می کند، مگر آنکه سیاره توسط یک میدان مغناطیسی محافظت گردد. در نهایت سیاره ی بدون میدان مغناطیسی، بیشترحجم اتمسفر خود را از دست می دهد. در سامانه ی خورشیدی ما، سیاره مریخ دچار این سرنوشت شده و از یک سرزمین گرم برای اقیانوس ها نمکی، تبدیل به یک بیابان خشک و سرد شده است.

 تیم تحقیقاتی، بادهای ستاره ای قوی “کاپا ستی” و اثر آن را بر روی یک کره ی زمین جوان، مدل کردند. انتظار می رود که میدان مغناطیسی اولیه ی زمین تا حدی قویتر و یا کمی ضعیفتر از اندازه ی امروزی آن بوده باشد. بسته به قدرت در نظر گرفته شده، محققان دریافتند که منطقه ی محفاظت شده ی حاصل یا مغناطکره، برای زمین باید در حدود یک سوم تا یک دوم بزرگتر از وضعیت امروزی آن بوده باشد. “دو ناسیمنتو” می گوید: «کره ی زمین اولیه، این مقدار محافظتی را که امروزه دارد، نداشته است، اما مقدار محافظت کافی را دارا بوده است. »

 این مدل کامپیوتری، میدانمیدان مغناطیسی ستاره ی کاپا ستی را با خطوط خاکستری رنگ نشان میدهد که به صورت حلقه هایی از سطحش بیرون آمده اند. این ستاره ی جوان خورشید مانند،باد های ستاره ای ۵۰ برابر قویتر از خورشید ما را تولید می کند.

 همچنین “ستاره ی کاپا ستی” شواهدی را از « اَبَر فوران ها» نشان داده است - فوران های عظیمی که انرژِی آزاد شده ی آنها، ۱۰ تا ۱۰۰ میلیون بار بیشتر از بزرگترین فوران هایی است که تا کنون بر روی خورشید خودمان مشاهده شده است . این چنین فوران های پر انرژی می توانند اتمسفر سیارات را تخریب کنند - محققان امیدوارند با مطالعه ی ستاره ی کاپا ستی، دریابند که این سیاره در چه بازه های زمانی، تولید اَبَر فوران می کند، و درنتیجه پی ببرند که خورشید ما زمانی که جوان بوده است، در چه بازه های زمانی، فوران داشته است.

مترجم: آرمان باریکان

سایت علمی بیگ بنگ

منبع: phys.org

انتخاب و گردآوری :مهرداد نورائی

دکتر فیروز نادری مدیر اکتشافات منظومه شمسی سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا، ناسا، در صفحه فیس‌بوک خود خبر داد که این سازمان یک سیارک را به نام «نادری» نامگذاری کرد.

این دانشمند متولد شیراز که اخیرا اعلام کرده بود بعد از ۳۶سال فعالیت در ناسا می‌خواهد بازنشسته شود، سه‌شنبه ۱۰ فروردین ماه با انتشار پیامی در صفحه فیس ‌وک خود اعلام کرد که در مهمانی خداحافظی با ناسا خبردار شده که سیارک ۵۵۱۵ با نام ۱۹۸۹ EL1 به اسم «نادری» نامگذاری شده است.

فیروز نادری در این پیام می‌گوید که «پس از من این سیارک تا میلیاردها سال دور خورشید خواهد گشت».

نادری در پیام دیگری که ۱۲ فروردین در صفحه فیس‌بوک خود منتشر کرده درباره روند نام‌گذاری اجرام آسمانی می‌گوید که اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی مسئول نام‌گذاری‌ها است: «پیشنهاد نام‌گذاری سیارک به نام نادری توسط ناسا ارائه شده بود و کمیته نام‌گذاری اجرام کوچک سماوی این سازمان نیز بعد از بررسی موافقت خود را اعلام کرد».

سیارک «نادری» با قطر۱۰ کیلومتر هر ۴.۴ سال یکبار به دور خورشید می‌گردد. این سیارک هر۵ ساعت و ۲۰ دقیقه یک بار نیز به دور خودش در گردش است و در کمربند بین مریخ و مشتری در حرکت است

وی پیش از این معاون مدیر بخش‌های مختلف آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا بود که در کارنامه خود مدیریت برنامه مریخ را از سال ۲۰۰۰ در دست دارد که تحقیقات مربوط به مریخ را هدایت و برنامه‌ریزی می‌کند.

صفحه فارسی وزارت امور خارجه آمریکا اخیرا در صفحه گوگل پلاس خود نوشت «باخبر شدیم آقای دکتر فیروز نادری مدیر ایرانی-آمریکایی کنونی بخش اکتشافات منظومه شمسی در اداره ملی هوانوردی و فضایی امریکا (ناسا) قصد دارند ... بعد از ۳۶ سال خدمت، از این سازمان خداحافظی ‌کنند....ما در سفارت مجازی تهران و دفتر امور ایران وزارت امور خارجه ایالات متحده از تلاش‌های خستگی‌ناپذیر ایشان برای ارتقاء دانش و فناوری سپاسگزاری می‌کنیم و برای ایشان آرزوی موفقیت هرچه بیشتر داریم».

نادری تحصیلات متوسطه خود را در ایران به اتمام رساند و پس از آن به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مهندسی برق پی‌گرفت. وی دوره کارشناسی خود را در دانشگاه ایالتی آیووا و کارشناسی ارشد و دکترای خود را در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به اتمام رساند.

دکتر احمد رفسنجانی و گروهی از محققان دانشگاه مک‌گیل کانادا "فراماده‌ای" (metamaterial) ساخته‌اند که بر خلاف مواد متعارف وقتی کشیده می‌شوند بزرگتر می‌شوند.

 

مواد متعارف وقتی کشیده می‌شوند طولشان افزایش پیدا می‌کند و نازک‌تر می‌شوند اما این نوع ماده که در اصطلاح به آنها مواد "گسترنده با پایداری دوگانه" گفته می‌شود هنگامی که کشیده می‌شوند پهن‌تر شده و تا زمانی دوباره فشرده نشوند به حالت قبلی خود برنمی‌گردند.

دکتر رفسنجانی که نتایج تحقیق خود را جلسه ماه مارس انجمن فیزیک آمریکا مطرح کرد می‌گوید:

"مواد معمولی وقتی از یک طرف کشیده شوند در طرف دیگر جمع می‌شوند. ولی مواد گسترنده، به خاطر ساختار درونی آنها، وقتی از یک طرف کشیده شوند از عرض بزرگ می‌شوند."

دکتر رفسنجانی در پژوهش خود برای تولید ماده گسترنده (auxetic) از آجرکاری‌های برج دوقلوی خرقان الهام گرفته است.

برج‌ دوقلوی خرقان، دو برج آجری دوره سلجوقی که قدمت آن به هزار سال پیش بازمی گردد، با فاصله ۲۹ متر از یکدیگر در شهرستان آوج استان قزوین قرار دارند و نقوش هندسى آجرکارى‌های آن بی‌اندازه درخشان است.

به گفته دکتر رفسنجانی "نقش و نگارهای هنر اسلامی دائره‌المعارف عظیم هندسه است. روی دیوارهای این دو برج می توان حدود ۷۰ فرم معماری آجرکاری و خطاطی یافت."

دکتر رفسنجانی با برش لیزری ورقه‌های پلاستیک متوجه شد که دو طرح هندسی از میان طرح‌های برج خرقان، خاصیت نامتعارفی نشان می‌دهند، علاوه بر اینکه در تمام جهات قابلیت گسترش داشتند خیلی راحت می‌توانستند از حالت گسترده به حالت عادی یا بالعکس تغییر شکل بدهند.

دکتر رفسنجانی توضیح داد که این "پایداری دوگانه" (bistabile) کیفیتی نامتعارف است و تاکنون فقط چند مورد نمونه دیگر مثل آن دیده شده که با روش تا کردن شبیه اوریگامی ساخته شده بودند:

"ساخت این نوع طراحی بسیار ساده‌تر است و فقط به برش لیزری نیاز دارد. بر حسب دقت لیزر می‌توان قطعات بسیار کوچک یا قطعات بسیار بزرگی مثل ماهواره یا صفحات خورشیدی را تولید کرد."

دکتر رفسنجانی و همکارانش در عین حال متوجه شدند که با تغییر مبنای هندسی این فرم‌ها، مثلا تغییر دادن خطوط مستقیم به خطوط منحنی، می‌توان کیفیت این ورقه‌های پلاستکی را تغییر دهند.

bbc news

دانشمندان می‌گویند فضاهای عظیم میان کهکشان‌ها برخلاف تصور گذشته خالی از ماده نیستند.

بر اساس تحقیقات جدید این فضاهای خالی میان‌کهکشانی که به ناحیه پوچ معروف است، آنچنانکه قبلا تصور می‌شد تهی نیست، بلکه به لطف سیاهچاله‌های کلان، حدود ۲۰ درصد جرم ماده معمولی عالم را شامل می‌شود.

به گزارش ایندیپندنت، یک گروه از ستاره‌شناسان در دانشگاه اینسبروک اتریش در تحقیقی به این نتیجه رسیدند که این مواد به وسیله سیاهچاله‌های بسیاربزرگ به فضاهای میان کهکشان‌ها رانده شده‌اند.

مدل‌سازی رایانه‌ای به وسیله این گروه از ستاره‌شناسان تحت هدایت مارکوس هدر از دانشگاه اینسبروک انجام شد.

هدر و همکارانش به وسیله یک ابررایانه شکل‌گیری و تکامل در کهکشان را شبیه‌سازی کردند تا بفهمند چه میزان ماده معمولی در کهکشان‌ها وجود دارد و چه میزان به درون فضای خالی رانده شده است.

وبسایت «کاسمو مگزین» در این باره می‌نویسد: ما در جهانی زندگی می‌کنیم که به وسیله مادهٔ نامرئی احاطه شده است. تنها حدود ۵ درصد از آن، مادهٔ معمولی است – یعنی از اتم تشکیل شده است – مابقی مادهٔ تاریک و انرژی تاریک است.
ماده در سرتاسر جهان یکنواخت پخش نشده است.

این فضاهای خالی حدود ۸۰ درصد حجم و ۲۰ درصد ماده معمولی جهان را تشکیل می‌دهند. 

درست یک قرن پس از پیشگویی آلبرت اینشتین در خصوص وجود امواج گرانشی، دانشمندان امروز اعلام کردند که برای اولین بار موفق به مشاهده آن شده‌اند.

به گزارش خبرگزاری رادیوی ملی آمریکا، سائول توکوسلی، یک متخصص فیزیک نجومی در دانشگاه کرنل می‌گوید: «این یک کشف واقعا عظیم و مهم است.» او عقیده دارد که این کشف بزرگترین تجربه زندگی حرفه‌ای او به شمار می رود.

موج گرانشی موجی است که توسط میدان‌های گرانشی تولید می‌شود و انیشتن در سال ۱۹۱۶، وجود آن را در قالب نظریه «نسبیت عام» پیش‌گویی کرده بود.

نظریه نسبیت عام مجموعه‌ای از معادلات ریاضی است که در آن پدیده فضا-زمان و جاذبه که تا آن زمان با فرمول‌های مکانیکی نیوتون یا «نیرو» توضیح داده می‌شد، به شکل یک «خمیدگی» توضیح داده می‌شود. فرضیه نسبیت می‌گوید که یک جرم با چگالی بسیار بالا مثل خورشید، می‌تواند شکل نور در اطراف خودش را تغییر دهد و مسیر نور را خم کند. براساس نسبیت عام، جرم می‌تواند فضازمان را خمیده کند و در نتیجه میدان گرانشی‌ای بسازد که می‌تواند نور را منحرف کند. موج‌های گرانشی به‌وجود آمده در اثر این میدان گرانشی در سراسر گیتی پراکنده می‌شوند.

با اینکه این نظریه از نظر ریاضی اثبات شده بود، اما از نظر عملی امکان دیدن آن برای دانشمندان وجود نداشت. برای دیدن این موج‌های گرانشی، دو جسم بسیار عظیم باید با سرعت حرکت کنند. محققان پیش‌گویی کرده بودند که اگر دو سیاه‌چاله فضایی با هم برخورد کنند، امکان بوجود آمدن و رصد چنین امواجی وجود خواهد داشت، اما هیچ‌کس نمی‌دانست این اتفاق آیا ممکن است یا هر چند وقت یکبار ممکن است اتفاق بیافتد.

اما در هر حال دانشمندان دو دستگاه برای رصد کردن این امواج ساختند. این دستگاه‌های دریافت‌کننده این امواج که LIGO نامیده می‌شوند، در دو ایالت واشنگتن و لوییزیانا در آمریکا واقع‌اند. این دستگاه‌ها که هر کدام یک تونل به شکل حرف L به طول نزدیک به پنج کیلومتر را شامل می‌شوند، در سال ۱۹۹۹ ساخته شدند اما در سال ۲۰۱۴، به‌روزرسانی عمده‌ای در هر دوی آنها انجام شد و آنها را برای دریافت این امواج آماده‌تر ساخت. 

 جایزه‌ی "فیزیک بنیادی سی‌ام‌اس" از اسماعیل اسکندری، دانشجوی مقطع دکتری در "پژوهشگاه دانش‌های بنیادین ایران" به عنوان یکی از معدود "محققان برجسته" در حوزه‌ی فیزیک بنیادی تقدیر کرد.اسماعیل اسکندری، دانشجوی مقطع دکتری در "پژوهشگاه دانش‌های بنیادی" ایران، موفق به کسب جایزه‌ی "فیزیک بنیادی سی‌ام‌اس" شد.

به گزارش وب‌سایت رسمی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی ایران، اسکندری موفق شد جایزه‌ی "شناسایی استعدادهای برتر" در سال ۲۰۱۵ را به خود اختصاص دهد.

"پژوهشگاه دانش‌های بنیادی" یکی از مهم‌ترین مراکز تحقیقاتی ایران است که از سال ۱۳۶۷ تاسیس شده است. این موسسه به چندین پژوهشکده تقسیم می‌شود که در شاخه‌های مختلف علوم ریاضیات، فیزیک،علوم کامپیوتر، علوم شناختی، ذرات و شتابگرها، فلسفه تحلیلی، نجوم، علوم محاسباتی و علوم نانو فعالیت دارد.

جایزه‌ی فیزیک بنیادی سی‌ام‌اس، هر سال دو جایزه به محققان برگزیده اهدا می‌کند. یکی از این جوایز یک بورس تحقیقاتی است که به یکی از محققان جوان و مستعد در حوزه‌ی فیزیک بنیادی تعلق می‌گیرد. جایزه‌ی دیگر، شناسایی و معرفی استعداهای برتر این حوزه است که سالانه به تعداد انگشت‌شماری از برجسته‌ترین محققان جوان اهدا می‌شود.

وب‌سایت رسمی جایزه، از اسماعیل اسکندری به دلیل تحقیقات‌اش در حوزه‌ی ذره‌ی بنیادین دارای جرم تقدیر کرده و این جایزه را به او داده است.

جایزه‌ی "فیزیک بنیادی سی‌ام‌اس" از سوی سازمان اروپایی پژوهش‌های هسته‌ای موسوم به "سرن" اهدا می‌شود.

"سرن" بزرگ‌ترین و مهم‌ترین آزمایشگاه فیزیک ذره‌ای در جهان است که فعالیت‌اش را از سال ۱۹۵۴ در ژنو سوئیس آغاز کرد. درحال حاضر بیست کشور اروپایی عضو رسمی این موسسه‌ی معتبرند و نزدیک به ۸ هزار محقق از سراسر جهان در این موسسه مشغول به کار و تحقیق‌اند.

حوزه‌ی اصلی فعالیت این پژوهش‌گاه، ساخت افزارهای شتاب‌دهنده‌ی ذرات و دیگر زیربناهایی است که برای پژوهش‌های فیزیک ضروری است. "جهان وب" یا همان "سه دبلیو" معروف پیش از نشانی‌های اینترنتی (World Wide Web)نیز اولین‌بار در پژوهشگاه سرن زاده شد.

درحال حاضر بخش مهمی از نیرو و بودجه تحقیقاتی "سرن" در حوزه‌ی "برخورددهنده هاردونی بزرگ" یا همان "ال‌اچ‌سی" مصرف می‌شود. این پروژه عظیم تحقیقاتی در سال ۲۰۰۸ بعد از بیست سال برنامه‌ریزی و آماده‌سازی مقدماتی، به شکل رسمی کلید خورد.

هدف از این طرح تحقیقاتی، آزمون "مدل استاندارد ذرات"، بررسی نظریه‌ی "ابرتقارن" و همچنین نظریه مهم "وحدت بزرگ" و کشف ذره‌ی بنیادی "هیگز" است.

DW

فیزیکدانان به حل یکی از بزرگترین معماهای علمی نزدیک تر شده اند:‌ چرا جهان عمدتا از ماده تشکیل شده نه ضدماده.

اکنون برای اولین بار، دانشمندان نیروهایی که باعث می شود ذرات یک نوع ضدماده به هم بچسبند را اندازه گیری کرده اند.

نیروهای بین ذرات ضدماده - در این مورد ضدپروتون ها - قبلا اندازه گیری نشده بود.

اگر معلوم می شد که ضدپروتون رفتاری متفاوت از ذرات پروتون دارد، می توانست توضیحی بالقوه در مورد علت عدم توازن ماده و ضدماده در جهان امروز ارائه کند: اینکه چرا ماده خیلی بیش از ضدماده وجود دارد.

در آغاز کیهان و در جریان مه‌بانگ (بیگ بنگ) به یک اندازه ماده و ضدماده تولید شد. اما این جهانی نیست که امروز می بینیم؛ جهانی که در آن ضدماده شدیدا نایاب است.

باید پدیده ای در کار بوده باشد که باعث برتری ماده شده؛‌ دانشمندان نظریات خود را دارند، اما شواهد آن فرار است.

آیهانگ تانگ از آزمایشگاه ملی بروکهیون در نیویورک آمریکا که از نویسندگان این مقاله است می گوید:‌ "این معما چند دهه مطرح بوده و سرنخ های کمی پدیدار شده، و همچنان یکی از چالش های بزرگ علوم است."

"هرچیزی که درباره ماهیت ضدماده بیاموزیم به طور بالقوه می تواند به حل این معما کمک کند."

اما به لطف تکنولوژی، ضدماده را می توان در شتاب دهنده‌های ذرات تولید کرد - هرچند در مقدار خیلی کم - که به دانشمندان امکان می دهد خواص آن را مطالعه کنند.

فیزیکدان ها با استفاده از یک کوبنده ذرات به نام آراچ‌آی‌سی (Relativistic Heavy Ion Collider) در بروکهیون، توانستند نیروی بین جفت های ضدپروتون را اندازه بگیرند.

دانشمندان دریافتند که نیروی بین جفت های ضدپروتون گرانشی است، درست مثل "نیروی قوی" (Strong Force) که پروتون ها را در هسته اتم کنار هم نگه می دارد.

ذرات ضدماده جرمی معادل همتای خود ماده معمولی دارند، اما بار الکتریکی آنها برعکس است.

ژنگیائو ژانگ، از دیگر دانشمندان این مطالعه در مورد نتیجه آزمایش کوبنده ذرات، گفت:‌ "ما (در این آزمایش) شاهد انتشار مقدار زیادی پروتون هستیم، یعنی همان مصالح اساسی اتم های متعارف، و همچنین تقریبا به همین اندازه ضدپروتون می بینیم."

"ضدپروتون ها درست مثل پروتون های معمولی به نظر می رسند، اما چون ضدماده هستند، بار آن به جای مثبت منفی است، برای همین در میدان مغناطیسی آشکارساز به جهت مخالف منحرف می شوند."

تا جایی که دقت اندازه گیری ها اجازه می دهد، ماده و ضدماده کاملا متقارن به نظر می رسند. هیچ گونه تغییر ناگهانی نامتقارنی در نیروی قوی بین ذرات که ادامه وجود ماده در جهان و نادر بودن ضدماده را توضیح دهد ظاهر نشد.

به این ترتیب این یافته دانشمندان را به سوی توضیحی دیگر برای عدم توازن ماده و ضدماده سوق می دهد.

برای مثال نوترینوها (یکی دیگر از ذرات اساسی سازنده جهان) ممکن است ضدماده خود باشند.

bbc news

فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا که اخیرا عبوری تاریخی از کنار پلوتو، از اجرام دور افتاده منظومه شمسی انجام داد، اکنون راهی مقصد جدیدی شده است.

"۲۰۱۴ ام یو ۶۹" یکی از دو جرم آسمانی شبیه به دنباله دارها است که دانشمندان مسئول این ماموریت زیر نظر داشتند.

سازمان فضایی آمریکا اکنون پیش از آنکه تمدید ماموریت نیوهورایزنز را رسمی کند، یک بار دیگر طرح بازدید از این جرم تازه را مرور خواهد کرد.

نیوهورایزنز در ماه ژوئیه از فاصله ۱۲۵۰۰ کیلومتری سطح پلوتو گذشت.

کاوشگر در آن گذر علاوه بر گرفتن عکس از سطح این سیاره کوتوله داده های زیادی در مورد آن و اقمارش شارون، استیکس، نیکس، کربروس و هادرا جمع آوری کرد.

مقصد تازه حدود یک و نیم میلیارد کیلومتر ورای پلوتو است. قطرش ۴۵ کیلومتر است و تصور می شود یکی از مصالح اولیه ای باشد که سیارات کوتوله ای مثل پلوتو از آن تشکیل شدند.

این شیء در ناحیه ای در کرانه های دور منظومه شمسی موسوم به کمربند کایپر قرار دارد. این کمربند شامل بقایای یخ زده ای است که از ۴.۶ میلیارد سال قبل که منظومه ما تشکیل می شد به یادگار مانده اند.

جان گرانسفلد مدیر ماموریت علمی ناسا گفت:‌ "با دور شدن نیو هورایزنز از پلوتو و نزدیک شدن آن به کمربند کایپر، و درحالی که داده های هیجان انگیز آن از پلوتو به زمین مخابره می شود، نگاه ما به مقصد بعدی این کاوشگر متهور است."

او گفت انتظار دارد که هزینه ماموریت از این پس خیلی کمتر باشد.

این فضاپیما حامل سوخت هیدرازین کافی برای یک گذر دیگر است، و دانشمندان می گویند می تواند تا اواخر دهه ۲۰۲۰ یا ورای آن به کار ادامه دهد.

الن استرن، محقق اصلی این ماموریت، انتخاب ناسا برای فرستادن کاوشگر به "۲۰۱۴ ام یو ۶۹" را یک "گزینه عالی" خواند.

این یکی از پنج جرم آسمانی است که در تابستان سال ۲۰۱۴ با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل در مسیر پرواز نیو هورایزنز کشف شدند.

bbc news

دانشمندان اعلام کرده‌اند که در تعیین نصف النهار مبدا واقع در گرینویچ لندن اشتباه صورت گرفته است. جی‌پی‌اس‌ها مشخص کرده‌اند که این محور ۱۰۲ متر به طرف شرق متمایل است.

نصف النهار مبدا که محققان طبیعت آن را در سال ۱۸۸۴ در محله گرینویچ لندن معین کردند، خطی فرضی است که از قطب شمال به قطب جنوب کشیده می‌شود و به عنوان نقطه مبدا در جهت‌یابی روی کره زمین به شمار می‌رود.

نصف النهار مبدا شرق و غرب را از هم جدا می‌کند و پایه‌‌ای برای اندازه‌گیری زمان محسوب می‌شود و تمام مناطق زمانی بر اساس نقطه صفر طول جغرافیایی بنیان گذاشته شده‌اند.

اما جی‌پی‌اس‌ها به تازگی مشخص کرده‌اند که نصف‌‌النهار گرینویچ ۱۰۲ متر به شرق متمایل است و بر روی نقطه صفر قرار ندارد. "آژانس ملی اطلاعات مکانی" دلیل این اشتباه را تاثیر توده‌های درون هسته زمین بر روی روش‌های اندازه‌گیری قدیمی معرفی کرده ‌است.

در قرن نوزدهم طول جغرافیایی از روی موقعیت ستارگان مشخص شده‌ بود. در آن زمان محققان به دنبال خط‌های افقی بر روی زمین بودند تا بر اساس آن مرکز زمین را معین کنند. بدین منظور از جیوه استفاده می‌شد.

ولی جی‌پی‌اس‌ها نشان می‌دهند که این روش نتایج دقیقی در بر نداشته است. زیرا توده سنگ‌های سنگین در هسته زمین جیوه را جذب و از خط افقی منحرف می‌کرده‌اند. گفتنی است که نیروی جاذبه سیاره ما با توجه به جنس و ساختارهای زیرزمینی هر بخش متغیر است.

در نتیجه طول جغرافیایی که در قرن نوزدهم مشخص شده است، به صورت عمودی قرار ندارد و این خط به هسته مرکزی زمین نمی‌رسد و از این روی نمی‌تواند محور درستی برای تقسیم‌بندی یکسان کره زمین ‌باشد.

بر خلاف روش‌های گذشته، اندازه‌گیری‌های جی‌پی‌اس تحت تاثیر جاذبه زمین نیستند. آن‌ها خود را با ماهواره‌ها هماهنگ می‌کنند که به طور پیوسته موقعیت و زمان خود را ارسال می‌کنند. به همین خاطر برای تعیین موقعیت یک مکان مشخص بر روی کره زمین، سیگنال‌های سه جی‌پی‌اس ماهواره‌ای در یک زمان مشخص کافی هستند تا نتیجه دقیقی به دست بدهند.

dw

آیا در نقاط دیگر کیهان موجودات هوشمند فضایی و آثار حیات وجود دارند؟ پروژه‌ای با سرمایه‌ای هنگفت به راه افتاده تا پاسخی برای این پرسش بیابد. استیون هاوکینگ، فیزیکدان مشهور، از پشتیبانان این پروژه است.

پروژه‌ای ۱۰ ساله با سرمایه‌ای بالغ بر ۱۰۰ میلیون دلار آغاز شده تا نشانی از آثار حیات و موجودات هوشمند فضایی در دیگر نقاط کیهان کشف کند.

این پروژه Breakthrough Initiatives نام دارد و هدایت آن را اخترشناسان برجسته‌ی جهان عهده‌دار هستند. یوری میلنر، میلیاردر روس ساکن آمریکا، سرمایه لازم برای انجام این پروژه عظیم و درازمدت را فراهم کرده است.

استیون هاوکینگ، فیزیکدان و کیهان‌شناس مشهور بریتانیایی، از پشتیبانان این پروژه است.

او روز دوشنبه (۲۰ ژوئیه) در مراسم راه‌اندازی این پروژه گفت: «ما بر این باوریم که حیات بر کره‌ی زمین بطور خودجوش و ناگهانی شکل گرفته است. از این رو باید در دیگر نقاط این کهکشان بی‌پایان نیز اثری از حیات وجود داشته باشد. ما زنده‌ایم، ما هوشمندیم و باید بدانیم.»

فرانک دریک و جفری مارسی از جمله شخصیت‌ها و کارشناسان صاحبنامی هستند که در اجرای این پروژه شرکت جسته‌اند. فرانک دریک یکی از پیشگامانی است که رویای یافتن موجودات غیرزمینی با کمک ابزارهای مدرن را در سر داشته و دارد. جفری مارسی از دانشگاه برکلی نیز از سیاره‌شناسان معروف جهان محسوب می‌شود. 

به‌کارگیری پیشرفته‌ترین ابزارها

برای پیشبرد این پروژه و رصد کردن کهکشان، قرار است دو دستگاه از قوی‌ترین و بزرگ‌ترین تلسکوپ‌های جهان به کار گرفته شوند؛ یکی تلسکوپ گرین بنک در ویرجینیای غربی و دیگری تلسکوپ پارکس در نیو سات ولز استرالیا.

گفته می‌شود که منطقه و سرعت جستجو به مراتب وسیع‌تر و بیشتر خواهد بود. قرار است که حدود یک میلیون ستاره، راه شیری و حدود یکصد کهکشان دیگر در طیف‌های رادیویی گسترده اسکن شوند تا بتوان از این راه گامی دیگر به کشف موجودات فضایی دیگر نزدیک شد.

داده‌هایی که در چارچوب این پروژه جمع‌آوری می‌شوند، در دسترس همگان قرار خواهد گرفت. حجم اطلاعاتی که طبق پروژه‌های تاکنونی در عرض یک سال جمع‌آوری می‌شده‌اند، در چارچوب این پروژه جدید در عرض یک روز گردآوری خواهند شد.

به گفته‌ی یوری میلنر، سرمایه‌گذار و بنیانگذار این پروژه، "فناوری اکنون تا آنجا پیشرفت کرده که می‌توان جستجوی نشانه‌های موجودات هوشمند فضایی را بر یک ساختار استوار علمی بنا کرد".

آیا این پروژه موفقیت‌آمیز خواهد بود؟ کارشناسان در آغاز این ابتکار عمل، پاسخی روشن برای این پرسش ارائه نکرده‌اند. درخور توجه آنکه به اعتقاد استیون هاوکینگ، حتی ناکامی این کاوشگری نیز نتایجی جالب به دست خواهد داد.

dw

با شلیک اولین پرتو پروتون‌ با سرعتی نزدیک به سرعت نور در تونل ۲۷ کیلومتری در مرکز تحقیقاتی سرن در سوییس، برخورد دهنده هادرونی بزرگ پس از تقریبا دو سال دوباره شروع به کار کرد.

پس از تغییرات و اصلاحاتی که در این دو سال وقفه در این شتاب‌دهنده عظیم انجام شد، ساعت هشت و نیم صبح امروز یکشنبه ۱۶ فروردین (پنجم آوریل) به وقت گرینویچ، اولین پرتو پروتون حرکت خود را در تمامی این دایره عظیم آغاز کرد و چندین بار در این تونل طولانی و مدور دور زد و کمی بعد پرتو دوم در جهت عکس به موازات پرتو اول شلیک خواهد شد، اما برخورد واقعی آن‌ها تقریبا یک ماه دیگر آغاز می‌شود.

نقص فنی باعث شد شلیک پروتونها در برخورد دهنده سرن تقریبا یک‌ هفته دیرتر از برنامه آغاز شود.

هدف از این برخورد که حدود دو برابر انرژی اولین برخورد در شتاب‌دهنده سرن انرژی دارد، گشودن دریچه‌ای به "فیزیک نوین"، ورای مدل استاندارد، است.

در ابتدا پرتو پروتونی با انرژی نسبتا کمی در داخل برخورد دهنده شلیک می‌شود، اما در ماه‌های آینده انرژی آنها به ۱۳ تریلیون الکتروولت افزایش خواهد یافت.

با این‌حال دانشمندان تا همین حالا هم "پراکنش" ذرات را ردیابی کرده‌اند. این پراکنش وقتی اتفاق می‌افتد که پروتون‌ سرگردان به یکی از حائل‌هایی برخورد می‌کند که برای در مسیر نگاه داشتن پرتو در مسیر مورد نظر تعبیه شده‌ است.

پروفسور رولف هوئر مدیر کل سرن (سازمان تحقیقات هسته‌ای اروپا که اداره برخورد دهنده هادرونی بزرگ را به عهده دارد) می‌گوید: "اینکه پس از دو سال تغییر و تحول اساسی همه چیز به این خوبی پیش رفته بسیار عالی است."

"هم من و هم همه کسانی که در مرکز کنترل سرن کار می‌کنند و هم همه همکاران ما در جامعه فیزیکدانان ذرات پر انرژی خوشحالند."

ناشناخته‌های بزرگ

نظریه فعلی که ذرات بنیادی و بر‌هم‌کنش نیروها بین ذرات را توضیح می‌دهد مدل استاندارد نام دارد.این نظریه ۱۷ ذره بنیادی اتم، از جمله ۱۲ ذره‌‌ای که اجزای سازنده ماده هستند و پنج حامل نیرو را توضیح می‌دهد. وجود آخرین حامل نیرو که بوزون هیگز نام دارد و به ذره خدا معروف شده، در سال ۲۰۱۲ در همین شتاب‌دهنده سرن ثابت شد.

پروفسور تارا شیرز، استاد دانشگاه لیورپول که سرپرستی یکی از چهار آزمایش بزرگ برخورد دهنده هادرونی بزرگ را به عهده دارد به بی‌بی‌سی گفت: "مسلما ما می‌خواهیم هر آزمایشی که روی ذرات بنیادی انجام می‌دهیم به یک کشف بزرگ و ناشناخته منتهی شود."

"اما اکنون این یک ضرورت شده چون در دور قبلی با کشف بوزون هیگز، ما هر چیزی را که نظریه فعلی ذرات بنیادی پیش‌بینی کرده بود کشف کرده‌ایم."

اما فیزیکدانان از مدل استاندارد راضی نیستند چون برای توضیح برخی از ویژگی‌های شگفت انگیز جهان هستی کافی نیست.

مدل استاندارد حتی در مورد نیرویی مهم و شناخته شده ای مثل گرانش هم توضیح مناسبی ندارد.

برای حل این مشکل نظریه‌هایی فرای مدل استاندارد مطرح شده، اما تاکنون هیچ‌چیزی در تایید آنها به طور مستقیم کشف نشده است.

از میان این جنبه‌های حیرت‌انگیز یکی انرژی تاریک است، نیرویی جهان‌گستر که تصور می‌شود مسئول سرعت گرفتن هر چه بیشتر انبساط جهان است.

دیگری ماده تاریک است، شبکه‌ای که تمام جهان مرئی را مثل تار و پود در کنار هم نگه می‌دارد. مدل جدید باید بتواند توضیح دهد که چرا کهکشان‌ها سریعتر از آنچه که باید، می‌چرخند- حداقل بر اساس آنچه که برای ما قابل رویت است.

یکی از این نظریه‌ها که ابرتقارن نام دارد برخی از این ناشناخته‌ها را با مطرح کردن وجود ذرات بنیادی بیشتر توضیح می‌دهد، اما هیچ آزمایشی از جمله همه آنچه در برخورد دهنده هادرونی بزرگ انجام شده کوچکترین نشانه‌ای از این ابرتقارن نشان نداده است و نشانه ای از این ذرات تا به حال دیده نشده‌اند.

اکنون فیزیکدانان امیدوارند با رساندن ماده به حالتی که تا به حال دیده نشده، بخشی از این پرسشهای تاکنون بی پاسخ مانده را در باره جهان هستی جواب دهند.

برای این کار در دور جدید آزمایشها از برخورد دو پرتو بسیار متمرکز و بسیار سریع پروتون در شتابدهنده سرن، حرارتی تولید می‌شود - که از لحظاتی بعد از انفجار بزرگ تا به حال دیده نشده- و شاید این باعث کشف چیزی ناشناخته شود.

علاوه بر این بقایای این برخوردهای ناچیز، اما تاریخ‌ساز، ممکن است حاوی ذراتی تازه باشد و راز ماده تاریک یا حتی وجود بعدی تازه‌ علاوه بر چهار بعد شناخته شده فعلی را فاش کند.

اما ابتدا باید این برخورد پروتونی ایجاد شود. نخستین برخورد برای ماه مه برنامه‌ریزی شده و بعد فیزیکدانان در سراسر دنیا سیل اطلاعات حاصل را تجزیه و تحلیل می کنند.

در سال ۱۹۸۹ وقتی کار با نخستین شکافنده اتم به نام برخورددهنده LEP شروع شد مثل امروز هیجان عجیبی در بین فیزیکدانان حکمفرما بود.

در همان زمان هم آنها فکر می‌کردند شاید بوزون هیگز را پیدا کنند، یا ابر تقارن را ثابت کنند، همان چیزهایی که در حال حاضر هم فیزیکدان‌ها به دنبالش هستند.

در نهایت آن آزمایش‌ها باعث شد مدل استاندارد هر چه دقیق‌تر اندازه گیری شود و به این ترتیب دانشمندان توانستند آنقدر محدوده جستجو را تنگ کنند تا بفهمند که کجا می‌توان رد بوزون هیگز را پیدا کرد.

در این دور جدید آزمایش‌ها در برخورد دهنده هادرونی بزرگ در چند سال آینده کار برای برای اکتشافی تازه آغاز شده و همه امیدوارند مثل دور اول تحولی بزرگ پیش رو باشد.

bbc news

از بین ۲۰۰ هزار نفری که آمادگی خود را برای سفر به کره مریخ اعلام کرده بودند، صد نفر انتخاب شدند. سه تن از منتخبان ایرانی هستند. این سفر بی‌بازگشت که ده سال دیگر آغاز می‌شود، مورد انتقاد شدید کارشناسان است.

بنیاد هلندی "مارس وان" (مریخ یک) اعلام کرد که یکصد نفر به دور بعدی گزینش نخستین مسافران مریخ راه یافته‌اند. قرار است که در دور نهایی ۲۴ نفر برای این سفر بی‌بازگشت انتخاب گردند و از سال ۲۰۲۵ هر دوسال یک بار چهار تن از آنان به مریخ فرستاده شوند.
این پروژه غیر انتفاعی در سال ۲۰۱۱ راه افتاد و قرار است که آموزش فضانوردان در سال جاری میلادی آغاز شود.
به گفته برنامه ریزان "مارس وان" مسافران مریخ حدود ۸ ماه در راه خواهند بود. آنها در این مدت در کپسول بسیار کوچکی به سر می‌برند ولی پس از ورود به مریخ در مکانی ۵۰ متری زندگی خواهند کرد. آنها در مریخ به آب آشامیدنی دسترسی خواهند داشت و احتمال می‌رود که حتی قادر به کشت مواد خوراکی هم باشند.

آنچه که زندگی را در مریخ سخت خواهد کرد، قدرت جاذبه بسیار کم این کره و دمای ۱۲۵ درجه زیر صفر آن خواهد بود.

سفر به مریخ بی‌بازگشت خواهد بود اما کارشناسان "مارس وان" احتمال می‌دهند که در آینده امکان بازگشت مسافران مریخ به کره زمین امکان پذیر باشد.
صد نامزد فعلی که ۵۰ تن از آنان زن و ۵۰ نفر مرد هستند، از طریق ویدئو در آزمون سفر مریخ شرکت کرده‌اند.سه تن از منتخبان فعلی ایرانی هستند و امیدوارند که به دور بعدی راه یافته و جزو نخستین گروهی باشند که به مریخ سفر می‌کند. الهه نوری و صادق مدرسی ساکن ایران هستند و سعید قندهاری در اوکلند نیوزلند زندگی می‌کند.نوری ۲۱ سال دارد و دانشجوی رشته معماری است. مدرسی ۳۰ ساله در رشته زیست شناسی تحصیل کرده و بازیکن حرفه ای تنیس روی میز است. قندهاری ۳۴ سال دارد و به گفته خودش مدرک کارشناسی ارشد فیزیک از ایران و کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل و حقوق بشر از نیوزیلند را کسب کرده است.

او به خود لقب "آچار فرانسه" داده و گفته است که علاوه بر عضویت در شورای مرکزی حزب اعتماد ملی و مجلس شورای اسلامی، در زمینه‌های گوناگون از جمله کشاورزی، شکار، اخترشناسی و حجامت تجربه دارد.
در بین منتخبان سه مرد آلمانی هم وجود دارند.
سفر بی‌بازگشت به مریخ با انتقادات شدید کارشناسان فضایی روبرو شده است، زیرا به گفته آنان هنوز بخش زیادی از مشکلات فنی سفر ۲۳۰ میلیون کیلومتری برطرف نشده و امکان مرگ مسافران بسیار زیاد است. فضانورد آلمانی، ارنست مسراشمیت مسافران مریخ را "کماندوهای انتحاری" نامیده است.

dw

ستاره‌شناسان پس از چند سال تحقيق و بررسی اعلام کردند که شاهد بروز «پديده اختلال کشنده» از سوی يک سياهچاله‌ بوده‌اند.

در سال ۲۰۰۹، ستاره‌شناسان مرکز نجوم «مک‌دانلد» در تگزاس آمريکا مشغول بررسی و واکاوی در امواج آسمان بودند که ناگهان ديدند برقی از نور در عمق فضا درخشیدن گرفت.

اين ستاره‌شناسان که روی پروژه بررسی و رديابی سوپرنواها کار می‌کردند، با تلسکوپ خاصی مشغول به کار بودند و فکر می‌کردند مانند موارد مشابه، اين هم يک سوپرنوای درخشان بوده است.

اما به تدريج روی اين پديده کار کرده و روی يافته‌های اوليه ترديد کردند. تا اينکه ماهواره «سويفت» ناسا، اسکن خود را فرستاد و مشخص شد قوس مواد شيميايی اين پديده، متفاوت از درخشش سوپرنواها است.

پس از رد شدن احتمالات اوليه که ممکن است اين تلفيق يک ستاره نوترونی و يا طيف انفجاری گاما باشد، ستاره‌شناسان با يک احتمال ديگر روبرو بودند: يک پديده اختلال کشنده، يا کششی. 

به گزارش روز هشتم بهمن سايت «جهان امروز»، حالا در ژانويه سال ۲۰۱۵، «ونسا یانک» يکی از ستاره‌شناسان گفته است: «اين گونه درگيری اسپاگتی وار، می‌تواند احتمال نزديک شدن به افق يک سياهچاله باشد».

جی کريگ ويلر، مدير مرکز گروه بررسی سوپرنواها در دانشگاه تگزاس، در توضيح گفته است: وقتی يک ستاره به سياهچاله‌ای نزدیک شود، با تفاوت شديد جاذبه سياهچاله روبرو می‌شود.

به گزارش روز نهم بهمن سایت «هایر لرنینگ»، وی افزود: «جاذبه اين سياهچاله‌ها اين قدر شديد است که می‌تواند تمامی يک ستاره را به مشتی رشته تبديل کند».

ستاره‌شناسان می‌گويند اين پديده نشان می‌دهد که حد ادينگتون روی داده است، حدی که در صورت افزايش درخشندگی ستاره، به شکل بادهای اختری می‌تابد.

تیم بزرگی از منجمان از کشورهای مختلف دنیا سیاهچاله‌ای را در مرکز کهکشان IC 310 رصد کرده‌اند که دارای جتی سوسوزن است و این موضوع با نظریه‎‌های موجود همخوانی ندارد.

 به گزارش سرویس علمی ایسنا، تیم علمی توضیحات ممکنی را برای این نوع جت منحصربه‌ فرد ارائه داده و اعلام کرده تحقیقات بیشتری باید پیش از رسیدن به نتیجه‌گیری‌های قطعی انجام شوند.

 سیاهچاله موجود در کهکشان IC 310 برای نخستین بار در سال 2012 و توسط تیمی کشف شد که از یک جفت تلسکوپ MAGIC واقع در جزیره لاپالمای اسپانیا استفاده می‌کرد. کهکشان مزبور در صورت فلکی Perseus و تقریبا در فاصله 260 میلیون سال نوری از زمین واقع شده است.

 آنچه دانشمندان را شگفت‌زده کرد، این بود که به نظر می‌رسید در این سیاهچاله، جتی از اشعه‌های گاما که ساطع می‌شد، با سرعت بسیار بالا و در طول بازه زمانی فقط چند دقیقه سوسو می‌زد و تغییراتی در درخشندگی‌اش را از خود نشان می‌داد.

 انتشارات جت‌های سوسوزن از سیاهچاله‌ها موضوع جدیدی نیست اما نمونه‌هایی که پیش‌تر مشاهده شده‌ بودند، در طول بازه‌های زمانی بسیار طولانی‌تری این عمل را انجام می‌دادند. محققان بر این باورند این حالت به دلیل آنچه آن‌ها «شتاب‌دهی‌های شوک» می‌خوانند، رخ می‌دهد. در چنین مواردی، ذرات به طور ناگهانی توسط امواج شوک شتاب‌دهی می‌شوند با این حال، بازه زمانی سیاهچاله کهکشان IC 310 بیش از آن سریع است که با چنین نظریه‌ای توضیح داده شود و دانشمندان علم فضا باید نظریه‌ای دیگری برای توضیح این پدیده ارائه دهند.

 محققان پیشنهاد داده‌اند سوسوزدن این سیاهچاله احتمالا از همان عاملی ناشی می‌شود که موجب می‌شود تپ‌اخترها سوسو بزنند. تپ‌اخترها، ستارگانی هستند که مرده‌اند وتا حد هسته واژگون شده‌اند.

 آن‌ها تمایل دارند دو پرتو نوری را ساطع کنند. با چرخش تپ‌اختر، نوری که روی زمین مشاهده می‌شود، مانند نور یک فانوس دریایی بر روی دریا سوسو می‌زنند. تیم علمی معتقد است سوسوزدن سیاهچاله کهکشان IC 310 احتمالا با شتاب‌دهی ذرات تپ‌اختر مانند مرتبط باشد.

 دانشمندان قبول دارند نظریه‌شان به دلیل وجود مدارک ناکافی ضعیف است اما آن‌ها امیدوارند شواهد بیشتری برای توضیح قاطعانه ماهیت چنین جتی ارائه دهند.

 جزئیات این بررسی در مجله Science قابل‌ مشاهده است.

فضاپیمای کوچک نیروی هوایی آمریکا بعد از ۶۷۴ روز در فضا در کالیفرنیا فرود آمد. معلوم نیست این فضاپیما مشغول چه مأموریتی بوده؛ پاسخ نیروی هوایی آمریکا در این زمینه قانع‌کننده نیست و بازار گمانه‌زنی داغ است.

فضاپیمای آمریکایی X-37B پس از حدود دو سال گشتن به دور زمین در پایگاه نیروی هوایی آمریکا جمعه (۱۷ اکتبر/ ۲۵ مهر) در جنوب کالیفرنیا به زمین نشست. X-37B در فضا چه مأموریتی را دنبال می‌کرد؟ کسی نمی‌داند.

کارشناسان تنها می‌توانند گمانه‌زنی کنند که چرا نیروی هوایی آمریکا این فضاپیمای کوچک را به مدت ۶۷۴ روز به سفر دور زمین فرستاد. برخی گمانشان به تکنیک جاسوسی مدرن در این سفینه می‌رود و برخی تصور می‌کنند شاید موضوع بر سر توسعه یک سیستم تسلیحاتی مدرن باشد.

عده‌ای هم خیال می‌کنند X-37B می‌تواند از مدار زمین برنامه فضایی چین را زیر نظر بگیرد. نیروی هوایی آمریکا در خبری در این باره به‌طور مختصر به "تجاربی در مدار زمین" اشاره کرد.

فضاپیمای فرود‌آمده بر زمین سومین فضاپیما از نوع X-37B است که به مدار زمین پرتاب شده است. این سفینه فضایی از دسامبر ۲۰۱۲ تا جمعه (۱۷ اکتبر ۲۰۱۴) در فضا بوده است.

دو مأموریت مرتبط با این فضاپیماها به‌ترتیب حدود ۲۰۰ و ۴۰۰ روز به طول انجامید. مخفی نگه داشتن مداوم هدف این برنامه باعث شده که گمانه‌زنی‌های زیادی در مورد آن صورت گیرد.

این فضاپیمای بی‌سرنشین نزدیک به ۹ متر طول، ۳ متر ارتفاع و دامنه‌ای به وسعت ۴ و نیم متر دارد. باتری‌های لیتیومی که فضاپیما با آن کار می‌کند توسط صفحه‌های خورشیدی شارژ می‌شوند.

نیروی هوایی ایالات متحده قصد دارد در سال آینده چهارمین مأموریت X-37B را از پایگاه خود در کیپ‌ کاناورال فلوریدا آغاز کند.

dw

آلسا کارسون رویاهای بزرگی دارد. در ۱۳ سالگی مصمم است اولین فردی باشد که قدم بر مریخ می‌گذارد.

رامين گلستانيان، دانشمند ايرانی موفق به دريافت جايزه ۲۰۱۴ هول‌وک در رشته فيزيک شد. آقای گلستانيان که در حال حاضر در دانشگاه آکسفورد است، کارشناسی فيزيک را در دانشگاه صنعتی شريف و کارشناسی ارشد و دکتری را در دانشگاه تحصيلات تکميلی زنجان به پايان برده است.

جايزه موسوم به هول‌وک «Helweck» با تلفظ انگليسی و الوک با تلفظ فرانسه، به ياد فيزيکدان فرانسوی «برنار الوک» نامگذاری شده و از سال ۱۹۴۵ به صورت مشترک توسط انجمن‌های فيزيک فرانسه و بريتانيا به فيزيکدانانی که طی ۱۰ سال به طور مداوم کار و تحقيقی برجسته در حوزه فيزيک انجام داده باشند، اهدا می‌شود.

فرنارد الوک که اين جايزه به اسم او نامگذاری شده، مدير آزمايشگاه کوری بود که در زمان اشغال فرانسه توسط آلمان نازی در جنگ جهانی دوم شکنجه و کشته شد.

اين جايزه به دليل فعاليت‌های آقای گلستانيان در زمينه مواد نرم فعال و به خصوص شناگران ميکروسکوپی و ذرات کولوييدی فعال به وی اهدا می‌شود. مراسم رسمی اعطای جايزه قرار است روز پنجم شهريورماه برگزار شود.

سیاره غول پیکر کپلر 10cاز قوانین پیروی نمی نماید،درست مانند زمین از سنگ تشکیل شده است.

دانشمندان آن را زمین غول پیکر می نامند.سیاره های غول پیکر سیستم خورشیدی ما همگی از گاز تشکیل شده اند که نماد بارز آنها ژوپیتر و زحل می باشندو دانشمندان به این مسئله عادت کرده بودند که سیارات بزرگ باید بصورت اساسی از هلیوم و هیدروژن تشکیل شده باشند ولی کپلر 10cمتخصصان را مجبور به دور انداختن فرضیه شان نمود.

با توجه به ابعاد این سیاره، میدان جاذبه آن سه برابر از زمین قویتر می باشد.با توجه به نزدیکی این سیاره به خورشیدش و مدار کوتاهترش نسبت به زمین ،در مقایسه با زمین که اتمام  گردش در مدارش 365 روز به طول می انجامد این سیاره مدارش را تنها در عرض 45 روز به اتمام می رساند که این نزدیکی نشان از هوایی به شدت گرم در این سیاره دارد.این سیاره 17 بار سنگینتر از زمین است و دانشمندان بر این باور بودند که سیاره ای با جرم بیش از ده برابر زمین می بایست از گاز تشکیل شده باشد ولی این سیاره خلاف این امر را ثابت کرد.

جندی شاپور البرز تیر 93

Society for Science & the Public  2014

پژوهشگران آثاری از یک جهان دیگر را کشف کرده اند که بر اثر برخورد آن با زمین میلیاردها سال پیش، کره ماه شکل گرفت.

تجزیه سنگ هایی که توسط سرنشینیان فضاپیمای آپولو از کره ماه جمع آوری و به زمین منتقل شده آثاری از یک "سیاره" دیگر به نام تئا را نشان می دهد. پژوهشگران می گویند که کشف آثار به جا مانده از این سیاره نشان می دهد که فرضیه شکل گیری ماه بر اثر یک برخورد فضایی عظیم درست است.

نتایج این پژوهش در مجله ساینس (علوم) منتشر شده است.این فرضیه علمی که از سالهای دهه ۱۹۸۰ پذیرفته شده معتقد است که سیاره ماه بر اثر تصادمی بین کره زمین و سیاره تئا و حدود چهار میلیارد و ۵۰۰ هزار سال پیش به وجود آمده است. نام تئا از یکی از خدایان افسانه ای یونان به عاریه گرفته شده که مادر سلنه خدای ماه تلقی می شد.

این طور تصور می شود که سیاره تئا براثر برخورد با کره زمین از هم پاشیده و پس از ترکیب شدن بخش هایی از ذرات آن با ذراتی که از کره زمین جدا شده بود سیاره ماه شکل گرفته است.

این ساده ترین توجیه برای نحوه پیدایش ماه است و شبیه سازی های کامپیوتری از تغییرات منظومه خورشیدی این فرضیه را تایید می کند. مشکل اصلی این فرضیه این بود که از زمان بازگشت فضاپیمای آپولو تاکنون پژوهشگران موفق نشده بودند آثار به جا مانده از سیاره تئا را روی سنگ های کره ماه پیدا کنند.

تمام پژوهش های قبلی اینطور نشان می دادند که منشاء همه سنگ های سطح کره ماه زمین است در حالیکه شبیه سازیهای کامپیوتری نشان می دادند که بخش اعظم مواد و جرم کره ماه باقی مانده های سیاره منهدم شده تئا است.

منشاء بیگانه

اکنون در تجزیه دقیق تر سنگ هایی که از کره ماه آورده شده موادی پیدا شده است که نشان می دهد بخشی از این سنگ ها منشاء بیگانه دارند.

به گفته دکتر دانیل هروارتز از دانشگاه گوتینگن آلمان و سرپرست این پژوهش، تاکنون هیچکس برای تائید فرضیه تصادم تئا با کره زمین شواهد قطعی پیدا نکرده بود. او در مصاحبه ای با بی بی سی افزود:"کار به جایی رسیده بود که برخی از دانشمندان می گفتند اصلا چنین تصادمی روی نداده است. ولی اکنون ما تفاوت های جزیی بین سنگ های کره ماه با سنگ های کره زمین پیدا کرده ایم و این نکته فرضیه تصادم بزرگ را تائید می کند."

اما برخی می گویند که این تفاوت ممکن است محصول موادی باشد که بعد از شکل گیری ماه، کره زمین به سطح خود جذب کرده است.

پروفسور الکس هالیدی از دانشگاه آکسفورد از جمله دانشورانی است که از تفاوت بسیار اندک بین ترکیب سنگ های ماه و کره زمین اظهار تعجب می کنند. او می گوید:"قاعدتا آنچه که ما دنبال آن هستیم وجود تفاوت های فاحش تراست. چون براساس معیارهای علمی برای تشخیص ترکیب اجرام آسمانی این حد از تفاوت چندان زیاد نیست و سایر سیاره های منظومه خورشیدی نیز می توانند یک حد ناچیزی با هم شباهت داشته باشند."

دکتر دانیل هروارتز تفاوت سنگ های کره ماه با سنگ های کره زمین را براساس روشی سنجیده که ترکیب ایزوتوپی اکسیژن موجود در سنگ ها را اندازه گیری می کند و تناسب انواع اکسیژن موجود در آن را نشان می دهد.

بقیه در ادامه نوشتار

چرا اندازه زمین هندبال بزرگ‌تر از زمین تنیس است؟ فیزیکدان‌ها با پژوهش روی بزرگی زمین‌های مختلف ورزشی به قوانین بدیعی دست یافته‌اند که ارتباط وسعت زمین و نوع ورزش را مشخص می‌کند.

DW.DE

حدس دانشمندان مبنی بر وجود آب مایع در یکی از قمرهای سیاره زحل، درست از آب درآمد.

آب مایع حیات است و موسسه تحقیقات تکنولوژی کالیفرنیا می گوید قمر «انسلادوس» متعلق به سیاره زحل، احتمالا مکان مناسبی برای انواع حیات غیرزمینی است.

دانشمندان از سال ۲۰۰۵ گمان می کردند که انسلادوس آب دارد، همان موقعی که فضاپیمای کاسینی ناسا، تصاویری از فوران کریستال های یخ از قطب جنوب قمر را ثبت کرد.

با اندازه گیری دقیق جاذبه قمر کوچک، دانشمندان توانستند تشخیص دهند که سفره آبی، احتمالا به بزرگی دریاچه سوپریور در آمریکا، زیر لایه ضخیم یخ و بالای هسته صخره ای قمر قرار دارد.

پژوهشگران می گویند دریاچه فوق احتمالا ده کیلومتر عمق دارد.
کشف جدید فوق، در مجله ساینس به چاپ رسیده و انسلادوس را به مقصدی جذاب تر از پیش برای ماموریت های اکتشافی آینده بدل کرده است.

دانشمندان «موسسه ملی فناوری و استانداردها» (NIST) امریکا دقیق‌ترین ساعت اتمی جدید موسوم به NIST-F2 را ساختند.

 به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این ساعت طی 300 میلیون سال هیچ ثانیه‌ای جلو نخواهد رفت و هیچ ثانیه‌ای را نیز از دست نخواهد داد و این موضوع آن را حدود سه برابر دقیق‌تر از NIST-F1 می‌کند که از سال 1999 تاکنون به عنوان استاندارد عمل کرده است.

 دانشمندان اخیرا نخستین عملکرد رسمی NIST-F2 که نزدیک به یک دهه تحت توسعه بوده را به «دفتر بین‌المللی اوزان و سنجش‌ها» واقع در نزدیکی پاریس گزارش کرده‌اند.

 این آژانس داده‌هایی را از ساعت‌های اتمی سراسر جهان با هدف تولید زمان جهانی تنظیم‌شده (زمان بین‌المللی) جمع‌آوری می‌کند و بر اساس داده‌های آن، ساعت جدید هم‌اکنون دقیق‌ترین زمان استاندارد جهان است.

 ساعت NIST-F2 آخرین نمونه در مجموعه ساعت‌های اتمی سزیم‌محور است که از دهه 1950 تاکنون توسط NIST طراحی شده‌اند. این موسسه در تلاش برای پیشرفت‌دادن زمان اتمی که بخشی از زیرساخت اساسی یک کشور پیشرفته به شمار می‌آید، است.

 بسیاری از فناوری‌های روزانه مانند تلفن‌های همراه، ماهواره‌های گیرنده سیستم مکانیابی جهانی (جی پی اس) و شبکه برق الکتریکی بر دقت بالای ساعت‌های اتمی متکی‌اند.

 موسسه NIST هم‌اکنون به دنبال عملکرد همزمان هر دوی NIST-F1 و NIST-F2 است و مقایسه‌های درازمدت این دو ساعت به دانشمندان در پیشرفت‌دادن هر دوی آن‌ها کمک می‌کند.

ناسا با هدف پیگیری برنامه‌های اکتشافات فضایی از جمله ارسال فضانورد به مریخ و توسعه تلسکوپ فضایی، خواستار بودجه 17.5 میلیارد دلاری شده است.

 به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، بودجه درخواستی ناسا برای سال مالی 2015 یک درصد کمتر از بودجه تصویب شده توسط کنگره برای سال 2014 است؛ بر این اساس بودجه این سازمان فضایی از 17.64 میلیارد دلار به 17.46 میلیارد دلار کاهش پیدا می‌کند. بودجه درخواستی سال آینده ناسا برای پیگیری پروژه‌های اصلی در دست انجام و شروع مأموریت‌های علمی جدید هزینه خواهد شد. بر این اساس، بودجه برنامه سرنشین‌دار تجاری از 696 میلیون دلار در سال 2014 به 848 میلیون دلار در سال 2015 افزایش خواهد یافت.«چارلز بولدن» مدیر ناسا معتقد است که تصویب این بودجه، سازمان فضایی را در مسیر درست برای پیگیری پروژه‌های جاری و شروع برنامه‌های جدید بخصوص چشم‌انداز ارسال انسان به مریخ تا دهه 2030 میلادی قرار خواهد داد.بزرگترین برنامه علمی ناسا، پروژه تلسکوپ فضایی «جیمز وب» محسوب می‌شود که رقم 645 میلیون دلار از بودجه 2015 را به خود اختصاص داده است؛ بودجه کلی تلسکوپ فضایی برای یک مأموریت پنج‌ ساله بالغ بر 8.8 میلیارد دلار ارزیابی می‌شود؛ این تلسکوپ اکتبر 2018 توسط موشک آریان 5 راهی فضا خواهد شد.

 علاوه بر تکمیل آینه‌های تلسکوپ «جیمز وب»، امکان ارسال فضانوردان آمریکایی از خاک این کشور تا سال 2017 به منظور کاهش وابستگی به کپسول فضایی سایوز روسیه، از جمله مهمترین برنامه‌های آتی ناسا محسوب می‌شوند.

تیمی از اخترشناسان آمریکایی با تحلیل یک تلسکوپ فضایی ۷۱۵ سیاره جدید را ورای منظومه شمسی شناسایی کرده است.

این رقمی خیره کننده است.

چرا که در دو دهه ای که بشر توانایی شناسایی سیارات به اصطلاح خارجی یعنی آنهایی که در اطراف سایر ستارگان غیر از خورشید می گردند را پیدا کرده، فقط هزار کره کشف شده بود.

این ۷۱۵ سیاره که با کمک رصدهای تلسکوپ فضایی کپلر شناسایی شده اند حول ۳۰۵ ستاره می گردند.

اکثریت قریب به اتفاق آنها، یعنی ۹۵ درصدشان، کوچکتر از نپتون هستند که از نظر قطر چهار برابر زمین است.

چهار عدد از آنها کمتر از دو برابر و نیم زمین هستند و در مدارهای به اصطلاح قابل سکونت می گردند. مدار قابل سکونت جایی است که امکان وجود آب به شکل مایع در آن وجود دارد. نه خیلی داغ نه خیلی سرد.

اینکه آیا این سیارات حاوی آب باشند هنوز معلوم نیست. چون این سیارات صدها سال نوری از ما فاصله دارند و بنابراین امکان مشاهده مستقیم آنها و بررسی شان وجود ندارد.

در واقع منجمان وجود آنها را با تکنیک های مختلف استنباط می کنند.

تلسکوپ فضایی کپلر در سال ۲۰۰۹ با هزینه ۶۰۰ میلیون دلار در فضا قرار داده شد. ماموریت آن ارزیابی تعداد احتمالی سیارات هم اندازه زمین در کهکشان راه شیری بود.

اما سال گذشته به خاطر نقص مکانیزهای نشانه گیری از کار افتاد.

با این حال اطلاعاتی که در طول سال های فعالیت جمع آوری کرده عظیم است و تحلیل و بررسی آنها هنوز کامل نشده است.

BBC NEWS

امسال دهمین سالگرد اعزام کاوشگرهای دوقلو، اسپیریت و آپورچونیتی به مریخ است.

موزه هوافضای واشنگتن به این مناسبت یک گالری از عکس های این کاوشگرها به نمایش گذاشته که حاصل ده سال تلاش دو مریخ نورد است.

دو کاوشگر ظاهر خیلی پیچیده ای ندارند. موجوداتی نسبتا نحیف به نظر می رسند.

بخش چشمگیر آنها در واقع بدنه ای از صفحات خورشیدی است که روی شش چرخ نصب شده. البته این دو کاوشگر به یک بازوی خودکار که قادر به حفاری سنگ ها و نمونه برداری برای تحلیل در یک آزمایشگاه کوچک مجهز هستند.

علیرغم این جثه کم جان توانایی خارق العاده ای برای تحقیق در محیط طاقت فرسای سرزمینی ناشناخته داشته اند.

دکتر جان گرانت، زمین شناس در موزه هوافضای آمریکا که خود زمانی در این پروژه شرکت داشته به بی بی سی فارسی می گوید: "مریخ نوردها اساسا طراحی شدند تا ژئولوژی دو نقطه در مریخ را بررسی کنند. اما هدف اصلی، کشف این مساله بود که آب چگونه به این نقاط شکل داده و هر دو ماموریت از نظر کشفیات فوق العاده موفق بوده اند."

یکی از وظایف اصلی مریخ نوردها یافتن و بررسی طیف وسیعی از سنگ ها و صخره هایی بود که سرنخ هایی از گذشته مریخ به دست می دهند. البته در این مورد محققان را مایوس هم نکرده است.

دکتر گرانت می گوید: "یافته های اسپیریت و آپورچونیتی هر دو نشان می دهد که نقاطی که بررسی کرده اند زمانی خیلی متفاوت از امروز بوده. آب خیلی بیشتری آنجا وجود داشته و این آب در نقاطی بوده که آنها را قابل سکونت می کرده. نه اینکه لزوما آثار حیات در این نقاط وجود داشته، اما شرایط دوام حیات وجود داشته است."

این مجموعه عکس ها فقط سرگذشت مریخ را بازگو نمی کند، بلکه دریچه ای است به روی سفرها و ماجراهای دو جستجوگر در سرزمینی غریب.

گاه آنچه از خود به جا گذاشته اند، مانند تصاویر لاشه واحد فرود یا چتر فرود و سکوی اولیه ای که کاوشگرها از آن خارج شدند.

در عکسی دیگر رد چرخ های آپورچونیتی تا جایی که چشم کار می کند در ناحیه ای بیابانی روی ماسه ها دیده می شود. آپورچنیتی وقتی این عکس را گرفت در حال رفتن از یک نقطه تحقیق به نقطه دیگر بود.

همچنین در این مجموعه عکس شگفت انگیزی از غروب خورشید هست که طرفداران زیادی دارد.

دکتر گرانت که یک نسخه از این عکس را در خانه اش دارد می گوید: "ماموریت های اسپیریت و آپورچونیتی حیرت انگیز است. از این نظر که آنها طراحی شده بودند تا فقط سه ماه دوام آورند، تا مسافتی نه بیش از صدها متر و حداکثر یک کیلومتر را طی کنند."

او می افزاید: "اما آپورچونیتی بیش از ده سال دوام آورده و بیش از ۳۸ کیلومتری را طی کرده. مشاهده کشفیات هر دو کاوشگر گویای این مساله است که این ماموریت در کنار سایر مطالعات موفق مریخ در صدر این نوع ماموریت ها قرار می گیرد."

اسپیریت چهار سال قبل از کار بازایستاد.

آپورچونیتی بعد از ده سال همچنان آهسته و پیوسته پیش می رود و داستان های تازه ای برای گفتن خواهد داشت.

BBC NEWS

محققان استرالیایی جرم کیهانی 13.6 میلیارد ساله‌ای را کشف کرده‌اند که قدیمی‌ترین ستاره جهان تا به امروز است.

 به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، این ستاره فقط 200 میلیون سال پس از «انفجار بزرگ» شکل گرفته که جهان را به عرصه وجود آورد. مدعیان پیشین قدیمی‌ترین ستاره جهان، حدود 13.2 میلیارد سال قدمت دارند و در سال‌های 2007 و 2013 کشف شدند.

 به گفته استفان کلر از دانشگاه ملی استرالیا، ستاره جدید موسوم به Methuselah در کهکشان راه شیری و در فاصله 6000 سال نوری از زمین واقع شده و فقدان کامل سطوح قابل تشخیص آهن در طیف نوری آن، گواهی بر قدمت بالایش است.

Methuselah پیرترین ستاره جهان 

 انفجار بزرگ، جهانی مملو از هیدروژن، هلیم و تا حدودی لیتیم را به وجود آورد و تمامی دیگر عناصر امروزی در ستارگانی به وجود آمدند که در ابرهای گازی و غبار ابرنواخترها (ستارگان بزرگی که در پایان زندگی‌شان منفجر شده‌اند) متولد می‌شوند. این فرآیند بازیافت پایان‌ناپذیر، ابزاری مهم برای مطالعات فیزیکدانان نجومی به شمار می‌آید.

 یکی از شیوه‌های تعیین قدمت ستاره، آهن است که محتوای آن در یک ستاره با هر تولد متوالی افزایش می‌یابد و هر چه سطوح محتوای آهن در طیف نوری ستاره‌ای پایین‌تر باشد، قدمت آن بیشتر است. دانشمندان از فراوانی آهن یک ستاره به عنوان ساعتی کیفی استفاده می‌کنند که زمان شکل‌گیری آن را بدست می‌دهد.

 کلر گفت: در مورد ستاره جدید، میزان آهن موجود کمتر از یک میلیونم آهن خورشید و 60 برابر کمتر از هر ستاره شناخته‌شده دیگری است و بنابراین قدیمی‌ترین ستاره جهان به شمار می‌آید.

تلسکوپ SkyMapper در دانشگاه ملی استرالیا

 این جرم آسمانی با استفاده از تلسکوپ SkyMapper در دانشگاه ملی استرالیا کشف و جزئیات آن در مجله Nature منتشر شد.

دانشمندان برای نخستین بار، موفق به کشف فسفر - یکی از عناصر اساسی حیات - در بقایای کیهانی یک انفجار ستاره‌ای شدند.

 به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، یافتن فسفر، دومین کشف عنصری در فضای عمیق به شمار می‌آید که می‌تواند به دانشمندان سرنخ‌هایی را در خصوص چگونگی امکان وجود حیات در کیهان ارائه ‌دهد.کشف نخست توسط تیم دیگری از دانشمندان صورت گرفت که در آن، ردپاهایی از آرگون را در یک سحابی دوردست شناسایی کردند.حیات، ترکیبی از عناصر مختلف از جمله کربن، نیتروژن، اکسیژن، سولفور و فسفر است. در حالی که دانشمندان مقادیر فراوانی از چهار عنصر نخست را در دیگر انفجارهای ستاره‌ای کشف کرد‌ه‌اند، مشاهدات جدید از بقایای ابرنواختر «کاسیوپیا ای» (Cassiopeia A)، از وجود فسفر حکایت دارد. 

«دازیک مون» از دانشگاه تورنتو و یکی از اعضای تیم تحقیقاتی، گفت: این پنج عنصر برای حیات اساسی بوده و فقط می‌توانند در ستارگان عظیم ایجاد شوند. 

مون اضافه کرد: این عناصر در تمامی کهکشان راه شیری و همزمان با منفجرشدن ستارگان، پراکنده شده و بخشی از دیگر ستارگان، سیارات و در نهایت، انسان‌ها می‌شوند. 

دانشمندان تخمین می‌زنند، بقایای ابرنواختر «کاسیوپیا ای» 300 سال پیش منفجر شده است. مشاهدات جدید از این جسم کیهانی با استفاده از طیف‌نگاری انجام شد که بر روی تلسکوپ پنج متری واقع در رصدخانه پالومار موسسه فناوری کالیفرنیا نصب شده است.

 جزئیات این مطالعه در مجله Science منتشر شد.

دانشمندان حاضر در پروژه «تلسکوپ قطب‌جنوب» برای نخستین بار یک تاب‌خوردگی ظریف را در قدیمی‌ترین نور جهان کشف کرده‌اند.

 به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، این امر می‌تواند معماهای موجود در مورد اولین لحظات شکل‌گیری جهان را آشکار کند.

 دانشمندان حاضر در این مطالعه، الگوهای تاب‌خوردگی در قطبش پس‌زمینه میکروموج کیهانی را مشاهده کردند.

 این پس‌زمینه نوری است که آخرین بار در ابتدای تاریخ جهان و کمتر از 400 هزار سال پس از «انفجار بزرگ» با ماده تعامل داشته است.

 این الگوها که B modes نام دارند، هنگام خم‌شدن مسیر نور توسط اجرام عظیم کیهانی، (درست مانند خم‌شدن نور هنگام متمرکزشدن یک عدسی بر آن) رخ می‌دهند. تیمی از محققان به رهبری جان کالسترام، استاد ستاره‌شناسی و اخترفیزیک دانشگاه شیکاگو، این کشف را صورت دادند.

 آن‌ها با استفاده از داده‌های حاصل از یک دوربین حساس به قطبش موسوم به SPTpol که در ژانویه 2012 بر روی تلسکوپ قطب‌جنوب نصب شد، به این موفقیت نائل آمدند.کالسترام گفت: کشف قطبش توسط تلسکوپ قطب‌جنوب دستاورد بزرگی به شمار می‌آید و نشان‌دهنده ظهور فیزیکی هیجان‌انگیز است.

 پس‌زمینه میکروموج کیهانی، دریایی از فوتون‌هایی (ذرات نوری) است که از انفجار بزرگ به جا مانده‌اند و در تمامی فضا، در دمای منفی 270 درجه سلسیوس (سه درجه بالاتر از صفر مطلق) منتشر شده‌اند.

 اندازه‌گیری‌های این نور باستانی پیش‌تر به فیزیک‌دان‌ها اطلاعات ارزشمندی در خصوص ویژگی‌های جهان ارائه داده است.

 تغییرات ریز در دمای این نور با استفاده از آزمایشگاهای چندگانه ترسیم شده‌ و دانشمندان در حال کسب اطلاعات بیشتر از نور قطبیده‌شده هستند.

 نور زمانی قطبیده می‌شود که امواج الکترومغناطیس آن ترجیحا به جهت خاصی تمایل داشته باشند.

 نور پس‌زمینه میکروموج کیهانی بیشتر به دلیل انتشار فوتون‌های ناشی از الکترون‌های ابتدای جهان قطبیده می‌شود.

 الگوهای قطبش حاصل از نوع E modes هستند که کشف آن‌ها آسان‌تر از انواع ضعیف‌تر B modes است و یک دهه پیش برای نخستین بار اندازه‌گیری شدند.با این حال، B modes نمی‌تواند توسط انتشار ساده تولید شود و به فرآیند پیچیده‌تری برای اندازه‌گیری نیاز دارد. بزرگنمایی گرانشی می‌تواند E modes را به هنگام عبور فوتون‌ها از کنار کهکشان‌ها و دیگر اشیای عظیم کیهانی بر سر راهشان به سمت زمین، به B modes تغییر دهد. این انتظار اکنون برآورده شده است. دانشمندان حاضر در این پروژه از یک نقشه با موضوع توزیع جرم در جهان و با هدف تعیین مکان رخداد بزرگنمایی گرانشی استفاده کردند.

 آنها همچنین اندازه‌گیری‌هایشان از E modes را با توزیع جرم و با هدف ارائه الگویی از تغییر قابل‌انتظار به B modes ترکیب کردند.

 دانشمندان اکنون در حال بررسی بیشتر اندازه‌گیری‌های خود از B modes هستند، زیرا مطالعه دقیق آنها به محققان در درک بهتر جهان کمک می‌کند.

 جزئیات این دستاورد علمی در مجله Physical Review Letters منتشر شد.

آژانس فضایی اروپا سفینه‌ای به فضا فرستاد که کهکشان راه ‌شیری را با دقتی بی‌نظیر به صورت سه بعدی اندازه‌گیری خواهد کرد. این سفینه اطلاعات یک میلیارد ستاره را ثبت می‌کند و قادر است میلیون‌ها سیاره و جرم آسمانی کشف کند.

سفینه گایا پنج‌شنبه ۱۹ دسامبر (۲۸ آذر) توسط آژانس فضایی اروپا به فضا پرتاب شد. تا کنون هیچ تلسکوپی قادر نبوده با دقت تلسکوپی که در سفینه "گایا" نصب شده است کار کند.

تلسکوپ درون این سفینه قرار است پنج سال تمام تا عمق ۶/ ۱ میلیون کیلومتری فضای اطراف زمین را رصد و اطلاعات جمع‌آوری شده را به زمین مخابره کند.

نقطه لاگرانژ مکانی آرام برای جمع‌آوری اطلاعات

سفینه گایا پنج‌شنبه با یک موشک حامل روسی از ایستگاه فضایی در گویان فرانسه به فضا پرتاب شد. این سفینه در نقطه ال‌۲ -لاگرانژ مستقر خواهد شد. این نقطه محلی در اعماق فضا، چهار برابر دورتر از کره ماه است.

این نقطه به افتخار ستاره‌شناس ایتالیایی ژوزف لويس لاگرانژ که در قرن هجدهم میلادی مکان آن را به صورت تئوری محاسبه کرده بود، نقطه لاگرانژ نامیده شده است.

در نقطه لاگرانژ نیروی جاذبه زمین و خورشید طوری بر یکدیگر اثر می‌کنند که یک ماهواره که در مدار خورشید قرار گرفته همواره نسبت به کره زمین ثابت خواهد بود.

اگر از این نقطه زمین زیر نظر گرفته شود اینطور به نظر می‌رسد که بی‌وزنی کامل حاکم است.

مکانی که ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) در آن قرار گرفته، بر خلاف این مکان‌ است. این ایستگاه در این مکان همواره در حال گردش به دور زمین است.

مزیت نقطه لاگرانژ اینجاست که سفینه گایا در فضا از آرامش بیشتری برخوردار است و چون محیط ‌اطراف آن با سرعت تغییر نمی‌کند، تلسکوپ آن هم نیازی به تنظیم مکرر ندارد.

دوربین دیجیتالی با توانایی‌ها بسیار

سفینه گایا دارای یک تلسکوپ آیینه‌ای کلاسیک است که به شمار زیادی ردیاب‌های پیکسلی متصل است و می‌توان آن را به دوربین دیجیتالی عظیمی با بیش از یک میلیارد پیکسل تشبیه کرد. لنز این دوربین به حدی قوی است که می‌تواند از فاصله یک هزار کیلومتری از یک تار موی انسان تصویربرداری کند.

این دوربین البته توانایی‌های دیگری هم دارد. دوربین تلسکوپ سفینه گایا سه نوع ردیاب دارد که هر کدام یک وظیفه برعهده دارند: نخست ۶۲ ردیاب نجومی که اجرام آسمانی را انداز‌ه‌گیری و موقعیت دقیق آنها را روشن می‌کنند.

سپس ۱۴ ردیاب‎ تصویری که نور و امواج نوری که از هر ستاره منعکس می‌شود را تشخیص می‌دهند. این ردیاب‌ها می‌توانند طیف رنگ هر ستاره را رمزگشایی کنند.

و در نهایت ۱۲ ردیاب پیکسلی که طیف امواج نوری هر ستاره را تشخیص می‌دهند. اطلاعاتی که این ردیاب‌ها جمع‌آوری می‌کنند به تشخیص عناصر تشکیل دهنده هر ستاره کمک می‌کند.

سفینه گایا قادر است صدها هزار ستاره خارج از منظومه شمسی را پیدا کند که برخی از آنها تا۵۰۰ سال نوری از این منظومه فاصله دارند. ردیاب‌های این سفنیه در مدت زمان مأموریت آن میلیو‌ن‌ها گیگا بایت اطلاعات به زمین مخابره خواهند کرد.

تصاویر سه بعدی از منظومه شمسی

هدف مأموریت گایا کسب اطلاعات برای درک بهتر چگونگی تشکیل منظومه شمسی و کهکشان راه شیری است. این سفینه نه تنها حرکت ستارگان و اجرام آسمانی را مشخص می‌کند بلکه قادر است ترکیبات شیمیایی هر یک از آنها را تشخیص دهد و در نهایت دسته‌بندی کند. به این ترتیب پژوهشگران می‌توانند تاریخ تشکیل جهان را تا پیش از زمان انفجار بزرگ محاسبه کنند.