ابزار رایگان وبلاگ

رجب طیب اردوغان :توهم و رویای احیای امپراتوری عثمانی
 
جندی شاپور (البرز)
علمی فرهنگی


محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، دیشب در کاخ نوساز ریاست جمهوری ترکیه شاهد مراسمی شد که برای نخستین بار در این کشور به اجرا درآمد.
او شانزده سرباز در هیبت سپاهیان شانزده دولتی را پیش روی خود دید که به باور برنامه ریزان تشریفات کاخ، شانزده دولت ترک تاریخ را نمایندگی می کردند. وقتی رجب طیب اردوغان به پیشواز او از پله های کاخ پایین می آمد، گویی وارث تاج و تخت شانزده امپراتوری بود که بر پله های تاریخی با بیش از دوهزار و دویست سال تاریخ گام می زد.

این سربازان در تشریفات کاخ ریاست جمهوری ترکیه به عنوان نمادهایی از این دولتها معرفی شده اند: امپراتوری هون (در مغولستان)، امپراتوری هون غربی و امپراتوری هون اروپا، امپراتوری هون سفید (هفتالیان افغانستان)، ترکان آسمانی (گوک ترک در سیبری)، آوارها (در جنوب شرق اروپا)، خزرها، اویغورها (در شرق چین)، قره خانیان (در آسیای میانه)، غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، اردوی زرین (بخش شمالی و غربی امپراتوری مغول)، امپراتوری تیموری (گورکانیان)، گورکانیان هند و امپراتوری عثمانی.

از این فهرست، ترک بودن هونها و خزرها نزد تاریخدانان به اثبات نرسیده و مورد پذیرش عمومی قرار نگرفته، باور اکثر مورخان این است که هونها و خزرها مجموعه ای از قبائل بوده اند که ترک تباران هم بخشی از آن را تشکیل می داده اند و نمی توان دولتهایی را که این قبائل تشکیل داده اند، دولتهای ترک دانست. اردوی زرین نیز قلمرو مغولهایی بود که وارث امپراتوری چنگیزخان شدند و مغولها و ترکها دو تیره جداگانه اند. گورکانیان نیز خاندانی از اشراف مغول بودند که بتدریج ترک زبان شدند. بنابراین تنها نیمی از دولتهای شانزده گانه ای را که برنامه ریزان تشریفات ریاست جمهوری ترکیه انتخاب کرده اند می توان به دور از مناقشه های پژوهشگران و نظریات ضد و نقیض، دولتهای ترک به شمار آورد.

از سوی دیگر، در این فهرست، تنها سلجوقیان و امپراتوری عثمانی اند که به جغرافیای ترکیه امروز ربط دارند. سهم رجب طیب اردوغان در اینکه خود را میراثدار دولتهای شانزده گانه یاد شده بداند، از روسای جمهوریهای ازبکستان و ترکمنستان و قزاقستان و قرقیزستان و آذربایجان بیشتر نیست. در ضمن، آنچه دولتهای ترک زبان را در گستره ای از سیبری گرفته تا ترکیه به هم پیوند می دهد، تنها همخانوادگی زبانی است، مردمان سرزمینهای تحت حاکمیت این دولتها با یکدیگر پیوند مستقیم نژادی و قومی ندارند بلکه مجموعه ملتهایی اند با زبانهایی همخانواده. آن منطقی که ریاست جمهوری ترکیه را با بیشتر دولتهای شانزده گانه منتخب این نهاد پیوند بدهد، می تواند لباس سربازان امپراتوریهای اروپا و هند را هم بر تن گارد تشریفات ریاست جمهوری ایران کند.

دلبستگی آقای اردوغان به عصر ماقبل آتاتورک زمانی بیش از پیش آشکار شد که نفوذ سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ترکیه در سرزمینهایی که زمانی امپراتوری عثمانی را تشکیل می دادند به اوج خود رسیده و او میان مردمان این سرزمینها در اوج محبوبیت قرار داشت. سوریه مسیر ترانزیت کالاهای ترکیه به کشورهای عربی بود، شرکتهای ترکیه ای از بصره تا طرابلس اجرای طرحهای کلان را در دست داشتند، حریم سلطان پربیننده ترین سریال تلویزیونی در کشورهای عربی بود، احزاب اسلامگرای برآمده از انقلابهای عربی ترکیه را الگوی خود معرفی و در نامگذاری خود از حزب تحت رهبری آقای اردوغان تقلید می کردند، استانبول نیز مقصد محبوب گردشگران پول خرج کن عرب بود.

اما اکنون، هواداران آقای اردوغان در زندانهای مصرند و شهروندان این کشور برای سفر به ترکیه باید از دولت اجازه بگیرند، لیبی که رقبای چینی و روس از آن بیرون رانده شده بودند تا جولانگاه سرمایه گذاران ترک شود، اکنون در را به روی ترکیه بسته است، در تونس هواداران آقای اردوغان از قدرت بیرون رانده شده اند، سوریه که دروازه بازارهای عربی به روی کالاهای ترکیه بود، اکنون بن بستی برای سیاست خارجی ترکیه و آوارگانش باری بر دوش این کشور شده اند، در عراق نیز ترکیه را متهم به طرحریزی «فتنه داعش» می کنند. سریالهای ترکی هم که در سوریه ترجمه می شدند، دیگر همچون گذشته پرطرفدار نیستند. در غرب نیز به ترکیه به چشم گذرگاه تروریسم نگاه می کنند و دیگر کسی از الگوی ترکی برای پیوند میان اسلام و غرب حرف نمی زند.

با اوضاعی که در سوریه و عراق و دیگر کشورهای عربی پیش می رود، چشم انداز امیدوارکننده ای برای اینکه رجب طیب اردوغان بتواند نفوذ و محبوبیت خود را دوباره در این سرزمینها به دست بیاورد دیده نمی شود. افول محبوبیت او نیز از بحران سوریه آغاز شد که آقای اردوغان با وجود رابطه شخصی و دوستانه ای که با بشار اسد برقرار کرده بود، بیکباره از او رو گرداند و تمام توانش را برای به زیر کشیدن او از قدرت گذاشت.

سلیمان شاه، نیای خاندان عثمانی که رجب طیب اردوغان آرزوی احیای امپراتوری شان را دارد در رود فرات غرق و در سوریه دفن شد. منتقدان آقای اردوغان هم به او هشدار داده بودند که وارد «باتلاق» سوریه نشود و حال اگر فرصتی تازه پیش روی او باز نشود، شاید همین سوریه مدفن رویای او نیز بشود.



Location:Tehran-Mehrabad
Temperature:12 °C
Comfort Level:9 °C
Dew point:-6 °C
Pressure:1016 millibars
Humidity:28%
Wind:30 km/h from 300° West-northwestDirection East-southeast
Last update:Sat 12:30 IRST

نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:



درباره وبلاگ


به تارنمای جندی شاپور البرز خوش آمدید. دانشگاه گندی شاپور در عصر خود بزرگترین مرکز فرهنگی شد. دانشجویان و استادان از اکناف جهان بدان روی می‌آوردند. مسیحیان نسطوری در آن دانشگاه پذیرفته شدند و ترجمه سریانی‌های آثار یونانی در طب وفلسفه را به ارمغان آوردندنو افلاطونیها در آنجا بذر صوفی گری کاشتند. سنت طبی هندوستان، ایران، سوریه و یونان در هم آمیخت و یک مکتب درمانی شکوفا را به وجود آورد.
آخرین مطالب
نويسندگان